Марийские стишки
методическая разработка на тему
В этом документе собраны стихи на марийском языке на разные темы
Скачать:
Предварительный просмотр:
Ончалза: тиде – помидор,
Йыргешке да могай мотор!
Чевержым мы поген налам,
Ужаргым вучалташ ала?
Тиде – реве. Ош йыргешке.
Почшо вичкыж, колян гай.
Ом лук, кугурак лиймешке,
Тек кушкеш да тувырга.
Тышке – туш куржталына.
Тышке – туш куржталына.
Йошкарге, йошкарге, моткочак лöза:
Лышташыже мучко йошкар тус куза.
Луктам тудым, шупшын, вудеш чот шолтем,
Паренге, палем мые, кокымшо кинде.
Паренгым моткоч йöратем.
Тек лийже мемнан устембалне мугинде,
Мый кумыжыш саадак паренгым пыштем
Йöрата Танюша семынже ойлаш:
Уа-уа, уа-уа! Уа-уа, уа-уа!
Поезд писын кудалеш,
Теве тышке шогалеш.
— Налыда мо мемнамат?
— Налына ме тендамат!
Муро дене сай кошташ.
Муро – енын сай йолташ.
Мемнам ончен куанат
Мемнан ачий – авийнаже
Кöжым ончен куанат?
Мемнам ончен огыл мо?
Мемнам ончен огыл мо?
Мемнам ончен куанат!
Йöратем мый муралташ
Кеч пашаште, кеч модмаште
Йöратем мый муралташ
Лийже шувыр, лийже тумыр –
Лектам вигак кушталташ.
Икте – весым ончена.
Авам уло – ӱстембалне тамле сий.
Мыланем йокрок ок лий.
Палем: мыйым авиемже йöрата.
Шергылтеш чот мурына.
Шочмо – кушмо мландынам
Ик кизаште вич парня,
Вес кизаште вич парня,
А мыняр лиеш пырля?
Кужу поч, сылне поч,
Вӱдым йу, пырчым коч.
Лӱдман огыл кутыраш
Курчаклан мален колташ,
Шып лияш кулеш йолташ.
Курчак ден пырля модаш
Лудман огыл кутыраш.
Жап эрта шижде-годдеак,
Моло семынак яндарын
Мутланаш вет туналеш.
Мыйын уло самосвал,
Тудым шупшын ом ноял.
Шульо пучымыш шолеш:
Шураш пырче торштылеш:
Ивукат кочкаш йодеш:
Кычкырал колтем : «Гу-гу!»
Писын ончык чымена.
— Ой, Микал, шенгеч шукал!
— Эй, покморжо, корным пу-у!
Лиеш игече кажне кечын
Толеш уремыш да кудывечыш
Мушкаш шургыжым монден,
Туго лекте, а вашеш
Чыве кыдетлен толеш:
Лавыран кидет, шургет.
Портыш пуро, содор муш!
Тунам веле модаш курж».
Порт коклаште, уремлаште
Ко тынаре кужу йуд вошт
Тиде йушто, йушто толын,
Колыштса, кузее кыра.
Ко тынаре окналаште
Ко тынаре укшерлаште
Ший окажым сакален?
Тиде йушто, йушто толын –
Тудо грамотлан тунемын,
Модын йогышо энерым
Чолгыж кийыше чапле ерым
Ко ий дене комыжла?
Тиде йушто, йушто толын –
Пеш чевер, чатка улам,
Пеш чоя мый кушкынам.
Оптыш дечат пеш лудам,
Ик кыша денак коштам.
Рывыж, рывыж пеш чоя
Кеч-мыняр чоя гынат,
Капканеш пижеш садак.
Курен тусан чиемна.
— Ачий, мый мераным ужынам!
— Пакчашкак толын? Молан кучен отыл?
— Ок лий, почшо кучык, ала-ко пучкын.
Ойла тудо пеш онай:
Мемнан портна пешак сай!
Яндар ошмам шарыме,
Тар шурашым шавыме,
Яндар вудым шындыме!
Мокта мыйым, ну, онай:
Мемнан портна пешак сай!
-Кыдет кыт-кыт! Кыдет кыт-кыт!
Сарай тич чыве кыдетла.-
Санюк, лек-лек! Санюк лек-лек!
Теве муно, на тылат!
Изиат, кугуат она ул,
Шынам, лывым кучена,
Укш лонгаште илена.
Нерже дене тук-тук-тук!
Кожыш быр-ге чонешта,
Лач апшатла пералта.
Нерже дене тук-тук-тук!
Галя лектын гуляяш,
Галя орын, куш каяш.
Галям комбо лудыкта.
Гриша тольо. Вот герой!-
Комбым ордыжко покта.
Сорла гае кадыр поч,
Шкеже йоршын огеш коч.
Тудым маныт агытан,
Мура йудым пелйудлан.
Уке кеч тудын Парняжат.
Молан курчак ок куш?
Акаж деч Таня йыгылда:
— Акай, каласе-ян, молан
Кугу огеш лий курчакем?
Эреак пеленем малтем,
Эре у тувырым чиктем,
Пурак деч кечын эрыктем,
А тудо йоршынат ок куш.
Акаже воштыл ончалеш,
Шужаржылан тыге манеш:
-Палет, молан курчак ок куш?
Тый тудым нигунам от муш
Курчакым Таня пеш мушкеш,
Леп-леп вуд дене чывылта,
Шона: вашке кугу лиеш.
Йоча-влак дечын йодына:
А те кузерак шонеда?
Шурныны лунген модеш.
Ший да шер Шочмо вер –
Шочмо мландым шонымо.
Шочмщ – кушмо мландем!
Кожо тыйым мыланем
Мондыктарен кертеш гын?
Кожо мыйым тый дечет
Шушпыкан кудыр писте,
Уржа кечыйол ден Волгалтше кава,
Туням ужара ден Чевертыше тисте,
Эн поро шуман Илыш тул гай ава.
Марий кундем! О шочмо вер!
Мылам улат нимо деч шерге.
Туняште ок йом ылыш шер,
Ок мондо тыйым ныжыл эргыч,
Марий кундем! О шочмо вер!
Пеледше олык, ош куэр…
Пасу сай шурно ден шортнянын
Пашаче, мурызо, чевер,
Тый кечын тузланет, уланын,
Марий кундем! О шочмо вер!
Толын теле, Ош лум веле.
Кылмыш вуд. Шыде теле толжо веле
Мый ом луд. Теле кечым
Нимо дечын йоратем:
Издер дене Шер теммешке мунчалтем.
Граница вес велне нимо огеш кой.
Граница воктене Шога часовой.
Воктенже ушанле Эше вес орол:
Тый пырля конденат.
Кечыгут йыр пордеш.
Помыжалтын сурт вольык
Эн мотор пагытеш Олма сад пеледеш,
Чевергалын кечеш, Ал олмаже шочеш.
Олма сад гай элжат, Саскала кушкына.
Рушыжат, марийжат Ваш келшен илена.
Чылажымат тый кертат:
Чыла еным туныктет,
Чыла еным тый нолтет,
Садлан тыйым чыланат
Пеш пагалат, йоратат.
Кайык толын муралта,
А Вачий гын – папалта…
Вашкеракын чий, Вачий!»
Рвезын омо тутло пеш,
Савырнен гына возеш…
Лек зарядкышке, Вачий!»
Пурт торшталтыш Вачийна,
Шикш – пурак гына чыма.
Порт воктенысе ломбыш толын,
Тудын вичкыж йукшым колын,
Лекте порт гычын Вачий.
Укшыш сакалта кормушкым,
Шкеже йывыртен моткоч.
Пыштыт тар шурашым тушко,
А кисаже, ужын тидым,
Кыскыра адак:-чий, чий!
Пуйто ойлынеже иктым: «Тау тыланет, Вачий!»
Изи мор моткоч чоя:
Ик вере коеш йылт-ялт!
Вес вере коеш йылт-ялт!
Возо шудо ден тоялт.
Ужылдет гын изи морым,
Нал вашке, ит шого орын
Ниялтал, муат вес морым.
Изи мор ден шокшо шор.
Йочалан пеш тутло йор.
Нур меран кожласе дене
Теле кечын вашлиймек,
Лум пунан нулгер воктене
Орын ончыштыч кок век:
— Тый молан пеш ошо отыл?
— От кошт мо Кожлашке, отыш?
— Тушто мом мый кычалам.
Чодыра меран, Ужмек пасусым,
Орын ончышт кутыреныт.
Лусым торштыл-лунгыктал ыреныт.
Но пушенге укш умбачын.
Трук умбакышт лум вочмек,
Икте – чымыш нур век пачын,
Весе – шем нулгер шенгек
Шочмо мланде, шочмо вер,
Пеш куатле, пеш чевер
Кече таче шокшо, йосо шулашат.
Санденак дыр шоншо
Шужыш лачак мушкыржат.
Поктен тудым кайыш.
Шып нумал нынгайыш
Сылне мурым туно колын,
Куржын лектым мый содор,
(упшемат портешак кодын).
Кон гын йукшо пеш мотор?
Садержат ужарге огыл,
Ош лум нурышто мала.
Ончо, шырчык тышке толын
Шокшо вел гыч унала.
Мый шижам: пыта ты йушто,
Сад моторын ужарга.
Пеледеш ломбер. сар шушпык
Тунам толын муралта.
Шырчык, шырчык! Шошо кечын
Первый мурызо улат!
Таче тыйым шушпык дечын
Утларак аклем, товат!
Эрден эрак сур турий,
Кынел кайыш йылдырий.
Сылне мурым муралтен,
Чучкен нале куанен.
Ынде тудо мемнан дек
Чевер шошым ужалеш.
Ялтак лумым покталтен,
Сай кенежым вучалеш.
Шоло вуй гыч Шогертен
Шоншым ма Комам поктен.
Шошо кечым ма моктен
Але шкенжын шотшо ден
Ужмыж – колмыжо нерген
Шершотеш Тыге шотлен.
Меман ял йыр Тумо шуко,
Кеч вот тиде тумым нал.
Тиде кугу тумынаште
Ты марте книгаште веле
А чонан, кугу шинчанам
Ужылдалын омыл ыле
Таче марте нигунам!
Коя папка, чоя папка
Лышташ йымач ончен шинчен.
Шонен: верем икта ток му.
Шонен: папем, капем ом пу.
Ужам: папка лышташ ора.
Коя, чоя, чатка папкам,
Куэрлаште понго – Пугырно да пого.
Рыжык, ош курезше Мыйым вучат, рвезым.
Теве ик вереш гын Ой-ой-ой-йой верештым!
Шаралтен ошвонго Апшат пош гай онжым…
Ужым кармывонгым, Ом нал тудым, огым:
Кочкын тырла, маныт…
Мыланем гын йуржо Пуйто понгым йурын…
Мемнан окна воктелан
Изи игыдам те тышак
Лукса шыпак улакеш.
Мый тендам ом покто,
Сылне мурым мураза.
Кеч кастене, кеч эрдене
Шымлу шым лукан сем дене,
Мура шушпык йывыртен.
Тидын годым ушышкемже
Шонымаш шынен пура:
«Тыгак сылнын калыкемже
Илышнам моктен мура».
Садыш лектын, шушпык мурым
Шуэш кечын колыштмем,
Шуэш шуко-шуко курым
Уремыште кум салтак,
Кумынек сорал пешак:
Нарынче, йошкар, ужар,
Улыт пеш ару, яндар.
Теве ончыко лектеш
Эн чевер тусан салтак:
Чыталташ кулеш пыртак».
Нарынче моткоч онай,
Кок туооан полша икгай:
Иктыжат чукталт ок шу –
Каласа: «Йолташ-влак, чу. »
Нарынче тусан почеш
Ужар тус шинчам почеш:
«Ынде – мыйын черетем,
Корным тыланда пуэм»
Кеч эрдене, кеч кастен
Салтак – влакым вашлиям.
Нунын ден келшен илен,
Энгек ок лий нигунам.
Зарядкым ыштет мо эре?
Зарядкым ыштем мый эре.
Арун, шовын дене йыген?
Кидемым, шуемым, шургем.
— От монде дыр щёткым,
Пуетым арун эрыкташ?
— Ом мондомый щёткым,
Пуемым арун эрыкташ.
Йыгет мо капетым эр-кас?
Йыгем мый капемым эр-кас.
Пуыш ношмым мыланем,
Вудымат нумальым шке.
Ужым мые ик эрднен:
Аваем дек куржым пеш,
Тудланат ойлаш кулеш.
Ынде ревым куштышым,
Тудым шкетын мый ом коч,
Ревыже-е! Кугу моткоч!
Ончылнем чодырасе ер –
Шум – чонлан куанле вер.
Сер воктене толкын еш
Той лыштат дене модеш.
Ломбо, вудым умылтен,
Кудыр вуйжым пугыртен.
Ер коеш воштончышла.
Олыклан мотор леведыш,
Илышлан пеш сылне тус,
Тый улат ару пеледыш –
Норо лышташан вис-вис.
Ший йолан вис-вис пеледыш –
Кече дечын толшо гай.
Кече дечын толшо гае
Тый улат мылам эн сай!
Конденат мылам тый майым,
Шум – чонетше шош гай.
Кече дечын толшо гае
Тый улат мылам эн сай!
Тошкемыш лектым. Умыр, умыр.
Энер ок ловыкталт, кана.
Шогат шып тополь, писте, тумо…
Шопке вел Каньысырлана.
Латшымыраш гай Лышташлажым
Уэш пачаш савыркала.
Уке тетла шопкен пашаже,
Эртак лышташыжым шотла.
Мый арун коштам эртак.
Тидым колын, ваштареш
Комбо йукын воштылеш:
Моктанет-ыс тый пешак,
Утыждене мом карет,
Лавыра ден амырген,
А эше коштат шурген.
— Лавыра ден амырген?!
Нерем вудыш чыкалтем,
Чынак тиде! А мо шонет?
Мые йуштылын ом керт?!
Таклан огыл дыр ойлат:
«Йоршын лудо гай улат».
— Вот мо: колышт-ян, шоляш,
Тый кертат гын йуштылаш,
Ок кул шкендым мокташ.
Ко моктанчык койышан –
Тыгеракын ик эрден
Комбо лудылан ойлен.
Тыгеракын вуд воктен
Комбо лудым туныктен.
Полан коклаште, укшышто,
Пыжашыште радам дене
Изи гына шапкалге-влак –
Арня эртен. мый угыч тольым
Чириклымым мый кольым
Шкенышт семын кычкырлат
Чара капан, чорга йукан
Шогем пыжаш воктенышт,
Тек кушкышт, тек кугемышт
Ончалат – тугай вийдыме, норго.
Пуалат – шулыш дене тайна.
Но могае виян тудын корго –
Шытыш да кече деке шуйна.
Пытараш неле огыл ты сылным –
Курлын нал але эрте тошкал…
Но саклет гын, йолташ, поро сыным,
Гул пеледыш воктене шогал.
Ок вучо тудо шокшым
Шортнялге шыже кечын.
Мотор куэ шогале лывырген:
Норта тудын ош йолжым.
— Чинче лум велеш, чарна,
Мом тыгодым ыштена?
Шер теммеш мунчалтена.
— Чинче велешат, чарна,
Мом адак ме ыштена?
— Ок кай ече. Ойгыраш?
Лум кочайым ненчена.
— Чинче чарныде йога,
Мом гын ынде ыштена?
— Мыланна модаш онай,
Мландыш лум-кагаз йога,
Теле – пеш онай книга.
Лум умбачын ко эрта,
Мом-гынат да возалта.
Лумжым палдыртен коден.
Шопкерлаш меран эртен.
Мо возалтын гын тышан?
Теле – пеш онай книга,
Лудын моштыман гына.
Орат, ко, могае айдеме,
Ош куэм тыге карген?
Ару капшым кузо дене
Кок вере лоден коден.
Тулыжген куэ, кеч шошо –
Сусыр верже пеш коржеш.
Пыртланат чурий ок кошко –
Йосланен, кузе шортеш!
Теве курык, теве олык,
Теве корно шуйналтеш.
Корно гочын куржын толын,
Тый денет модеш мардеж.
Нигоат поктен ок шу дыр.
Тыйынат кушкешыс шулдыр –
Модын куржталат тый таче,
Илышыш лектат эрла.
Вес мардеж – эше чот паче –
Шулдырет тунам терга.
Ок вашлий могае корно,
Кушто ок лий вучышет –
Шочмо калык деч ит торло.
Тудо – шулдыр кучышет.
Шоик-шоик яндар йук дене
Куэште мо тыге тушка?
Сорале, йонгыдо эрдене
Суан мо тарвана, лушка?
Чиеныт йылгыжше вургемым –
Келшен толешыс сывынлан.
Чучкат, сылнештарен уремым,
Савалыт вуйыштым мылам.
У мужыр-влак ыштат суаным,
Йонга эр годсек ныжыл сем.
Шум гочын ташлыше куаным
Кертеш лач муро каласен.
Кечыйол тошкалтыш дене
Куржылден куза турий.
Муро онгыр йонгыдемын –
Кече мучко лым ок лий.
Ах вет шошыжо могае!
Содыки моткочак сае:
Пучымышым ко шолта?
Тевыс, шоншо туртын возын,
Мыйын гае изи рвезым
Ко пушенгышке кузалын?
Туто пукшым ко кочкеш?
Кож гыч кожышко торшталын,
Лум шурашым шавалеш?
Мо гын тиде ош-шемалге?
Мо коеш гын выр да вур?
Тиде янлык пешак тале,
Тольо шошо – сылне жап,
Погыналын ме чылан
Лектына полшаш тудлан.
Мландым вужге кунчена,
Турло ношмым удена.
Реве, кешыр да ушмен
Кушкышт шыжылан умен.
Чылажат тышан шочеш,
Мландым сылнын леведеш.
Толза шыжым сад-пакчаш
Ток саскам тамлен ончаш.
Шочмо вер – тор олык,
Шочмо вер – эн шерге,
Шочмо вер – лай кумыл,
Ола – вула пыстылна.
Мемнан лумна шогертен.
Мом пуэда – чунгена,
Кон тынаре шумжо сае –
Шокшо, пушкыдо, ласка?
Ко тынаре лишыл сае,
Шокшо кумылан, ласка?
Курым мучко кече гае
У кого такое сердце,
Кто всю жизнь нам словно солнце
Йоратем мый кувавайым.
Йоратем мый кувавайым,
Кумылжат пеш ныжыл, сае,
Эр кынельым. Мо тугай?
Туно ошо- кеч-куш кай.
Порт умбалне, мландыштат
Мамык портышым ужат.
Порт гыч лектым. Ошкылам.
Йолемат пыкше налам.
Кочамлан адак паша.
Встал я рано. В чём тут дело?
Всё в округе побелело.
На домах и на земле
Белый снег лежит везде.
Я на улицу пошёл. Зашагал
Сколькл снегу, вот беда!
Дновь для дедушки дела.
Порт воктене, уремлаште
Ко тынаре кужу йудвошт
Тиде йушто, йушто толын
Корзинка гыч пуэда.
Ёлкын йырже погынен,
Кумыл нолтын модына.
Сылне мурым мурена.
Курыкыш чылан пырля:
Кушно тый кылмен ит шого,
Шич издерышке да воло.
Лий тыят мемнан йолташ.
Могай сае мунчалташ!
Кеча полемыште шагат.
Куш ала тыге куржеш?
— Ануш, кынел, шым шагат,
— Кынелам, авай, кынелам.
— Ануш, зарядкым ыште!
Нарашта куэ парчаште,
Шырчыкна чучкалте, порд.
Тыланет мемнан пакчаште
Ямде чатката у порт.
Йуд пычкемыш йыр шарлен
Мардежат канаш каен.
Молан огеш тол омет,
Кок кизатым нолталат
Мыйым шыргыж ончалат.
Вот тыгай, пеш онай
Вагонлаште шуко пого,
Шке погым мый шупшам.
Тиде кочкыш пешак тамле,
Витаминлан пеш поян.
Лумжо тудын чапле – кешыр,
Келгын шылын, вот чоя.
Тиде – реве. Ош йыргешке.
Почшо вичкыж колян гай.
Ом лук кугурак лиймешке,
Тек кушкеш да тувырга.
Эй, ола туп, ушкалжат,
Шорым кондышо улат.
Садлан тыйым чыланат
Галя лектын гуляяш,
Галя орын, куш каяш.
Галям комбо лудыкта.
Гриша тольо. Вот герой!
Комбым ордыжко покта.
Йогын вудым ок йорате,
Ер вудетым ок йорате,
Йогын вудым йората.
Киндым, шудым кочкалеш,
Киндым, шудым кочкалеш,
Эй, ола туп ушкалжат,
Шорым кондышо улат,
Садлан тыйым чыланат
Кож вуй гычын пугыльмо
Ош меранже лудын да,
Ну, кудалеш, кудалеш.
Койын кодо ош меран.
Пералтале шиште тан.
Ош меранет эше чот,
Маска, вынемыш возын,
Мерна кудал лектеш.
Мотор халатше дене
Йырваш ончалын, писын
Вурсалын шыде йуштым,
Шырчык толын! Шырчык толын!
Шушкалтатме йукшым колын,
Укш гыс укшыш торшталалын,
Шушпык гае шушкалта.
Шулдыр дене пералталын,
Лап-лап лийын чучкалта.
Омартажым ынде онык
Иктым огыл мый ыштем.
Садышкемже окна ончык
Иктаж визытым сакем.
Шудо пелед шочылда.
Шошым кудо кашталаште
Вычымалтен у муретым,
Игым лук тый, мурызем.
Вуй мучаште мурыметым
Мый моткочак йоратем.
Теве тумо, теве корно
Теве курык, теве ер.
Ер воктеке толын шордо.
Толын шордо пеш чевер.
Шордо вудым подылеш.
Тиде мыйын шочмо мланде.
Шочмо мланде сылне пеш!
Тыште шордо, тыште нерге,
Кайыквусо шуко пеш.
Шочмо мландым пале, эргым!
Чот йорате, курымеш.
Ме чодырашке мийышна.
Ой, сорал чодыраште!
Колышт, ко гын мыланна
Йонгалтеш вашеш: «Улам!»
«Кушто тые, мый ом му».
Мые маньым: «Ом кычал».
Мыланем ойла: «Кычал!»
Кычкыральым мый: «Ау!»
Сайынрак вашмутым пу!»
Кушто улыт А ден У,
Нигуштат кычал ом му.
(Моткочак сорал чодыра)
Йук йонгалтме тыгерак
Шергылтеш улмаш лачак.
Пеш тора гыч шошо кечын
Шырчык толын угыч портыл.
Шулдыран унамже дечын
Мый колам: йодеш у портым.
Ик-кок кече веле эртыш,
Ломбо вуйыш кузыктен.
Шырчыклан у чапле портым
Шындышым мый тузатен.
— Митя, молан шургыштет
Тынар лавыра погынен?
Жапыште мушкаш монден.
— Митя, молан чернилатым
Алят от муш кидыштет?
— Кычал шым му, ала – кушто
Авам шовыным пыштен.
— Митя, молан тыге тышке
Лавыран кем дене пурет?
— авам черле, мушшо уке.
Садлан ынде мом ыштет?
— Митя, ко гын у книгатым
Тыге йоршын амыртен?
— Тиде пырыс чапаж дене
Книгашем кышам коден.
Комдык почмо окнашкемже
Кече шыргыжын онча.
Шупшалеш мардеж шургемжым,
Туго пеш ужеш, вуча:
— Шкет шинчет тый портыштетше.
Кечыжат могай мотор!
Тыйын ок шу мо лекметше?
Кол кучаш айда содор.
Ом лек садак кызытеш мый,
Лач лудшашым вел шинчем.
Колыштеш кугу элем.
Шке мый тудым шудырем,
Шкеак талын мугырем.
Кузов тич ен-влак шинчат,
Но уке умшашт, шинчашт:
Тиде модыш пангалан
Ынде мый оптен ошмам,
Пуйто киндым шупшыктем.
Вот вашке кугу лиям,
Шурнымак тунам оптем.
Эр кынелна, туго лекна.
Ошын койын, лум лумеш.
А тенгече шинче кече
Сур пылан каватуреш.
Йырваш ынде кава, мланде
Волгалт кайыш кенета.
Корно дене ен эрта.
Гласный йук кандаш улмаш,
Шуйдарен лиеш мураш.
А согласный шукырак,
Коло нылыт чолырак.
Буквалан поян йылмем.
Кумло кудыт – сай шарнем.
Маныт, коштын мягкий знак
Моктанен шкет арамак:
«Мый толам гын, пошкудем
Вик кая шол пушкыдем».
Вожыл шылын мягкий знак
(Ом ондале мый), кернак.
Кочкым ик когыльым.
Кочкым ик когыльым,
Леве вудым подыльым.
Книга мемнан ушнам почеш,
Книга лудмек, чыла палет:
Книга енлан эре кулеш,
Арам огеш лий тунеммет.
Авай мыйын шыде огыл,
Нигунам яра ок шогылт,
Мом гынат эре ышта.
Тыйже аватлан полшет?
Йодо мый дечем Зоя.
Ну, вет удыр пеш чоя.
Вожылтарыш тыгай йодыш –
Пурен кай кеч коля рожыш.
Кенета, шым шиж шкежат,
Аваем кочкаш шотла,
Портымат торлен шында,
Устембак кыч-куч пога –
Мылам тиде мом шога!
Авием вет писе пеш,
Кеч мый маньым удырлан –
Шокшын чучо шургемлан.
Толын теле, ош лум веле.
Шыде теле толжо веле,
Шулен йуштын, лумым уштын
Йыр, мардеж порт коклаште,
Коремлаште тек пордеш –
Теле кечым нимо деч чот
Чиен ечым, шер теммешке
Авам дек пакчашке лектын,
Кидышке кучалын лейкым,
Тушто улыт лудо, комбо,
Ала-мом ойлат мылам.
Пугырналын кудыр ломбо
Мане: «Поро эр, салам!»
Кава тус гай яндар вудым
А вараже авам кудынь
Пакча сомылым ыштем.
Пашаж дене чаплана.
Изи вудшо, кугу вудшо
Колжо дене чаплана.
Изи садше, кугу садше
Саскаж дене чапалана.
Шудыж дене чаплана.
Изи ешше, кугу ешше
Келшымаш ден чаплана.
Пашаж дене чаплана.
— Лек, Маркай, йыран кунчаш!
— Лек, Маркай, кияр шындаш!
— Эй, Маркай, ведрам нал-ян!
— Вуд опташ пырля лек-ян!
-Эй, Маркай, айда вашке!
— Йыраныш кияр погаш!
— Маркай, киярым кочкат?
Суртвольык да янлык.
Кукурук-рук! Шуко пеш
Маледа, кечат лектеш!
Эй, сур чыве, кынелшаш!
Вашкерак лекман пакчаш!
Ах, тый, вожылдымо. Ку-уш!
Кушко ужыч чывым, куш?
Тый шонет: алят малем?
Йоратет шенаш – палем.
Ит ор, оролем пакчам.
Петюнам пукшет ар-рам!
САй-ай-ай, ну, кадыр поч!
Тый, Шемеч, колтет тургоч.
Ок коч петюшем яра:
Тевыс, кучышым колым.
Ом йод шылым, моло йорым –
Пу мылам изишак шорым!
Ну полмезе! Ну, герой!
Колятшат кугус, ой-ой!
Теве Матюшем луштем –
Шер теммешкетак йуктем.
Адакат пуктен ом керт.
Ко-ко-ко мунемжым налын,
Я адак корак нумалын?
Ах, сур чыве, шеремет,
Ок кул игыжым лукмет:
Инкубатор гыч кондем.
Ойлынем, да ялт мондем:
Муны мок нумал корак,
Мунчо веле шукырак.
Но изиш шонем вурсаш:
Пече гоч пурет пакчаш.
Му-но, му-но! Жапым муыныс!
Пайдатшат – кечеш ик муно.
Мыйын наре шорым пу,
А вара кыдетлет, му-у!
Ситыш, Маня, каргашаш.
Шорым чыве ок пу, раш.
Но мунат кулешыс, пале:
Тудо чылалан пайдале.
А шор-торык – тыйын сий.
Чот тыршет, вурсаш ок лий.
Теве вудым йуктынем,
Йу теммешкет, Манюшем.
Га-га-га! Ончалза муным:
Икте – шорым, весе – муным.
Пунжо шергырак шога.
Ларт! Ончал коштан умбак:
Шуын йумыжо, вак-вак!
Вет мыят, чылан палат,
Эреак йунем. Ларт-ларт!
Чуза, чуза, колоем-влак!
Чаманем чылам ешемлак.
Манюшем луштен колтем –
Вуд воктек тендам волтем.
Ну, а меже, кушко ме-еже?
Мо, ушкал пуа мо межым?
Маня деч она код ме,
Вет мыят кутум вучем.
Тевыс, пуч йукат шокта:
Опанас кутум покта.
Кайыза ынде тушкаште,
Мыламат лекман пашашке.
Огеш лий вараш кодаш:
Манюшем моткоч ушан,
Воктекем йыштак толеш,
Кеч эше изишак куш.
Тыйынат тунам вара
Шор лиеш ушкал нарак!
Мландым мый Ава манам,
Тугеже Еш лиеш туня.
Келшен ила гын веле Еш,
Авалан каньыле лиеш.
Вашке толеш у шошо,
Вашке пайрем толеш.
Аван пайремже кечын
Тудлан мом полеклаш?
Чевер пеледыш дечын
Сайракшым мом муаш?
Пеледышым окна гыч
Ом курл – пеледше тек!
Толеш авам паша гыч –
Онча авамже, шыргыж,
Эн сай полек, эн шерге –
Осал деч мыйым кечын-йудын
Аралыш тудо пуркыт гай.
Шарнем, иктаж-мо дечын лудын,
Шиждегеч ойленам: «Авай!»
Кунам мый тольым первый классыш,
Эн лишыл лие кум буква.
Из кидем деен кагазыш
Эн ончыч возенам: «Ава».
Да кызытат кугу лиймеке,
Керек мыняр тораш ом кай.
Колтем саламым шочмо монго,
Письма туналтышем – «Авай!»
Эн шерге мут шумешем кодын,
Мыламже тудо лач эм гай:
Чонлан пеш неле лийме годым
Шиждегеч пелештем: «Авай!»
У сенымашыш мый шуам гын,
Лиям ялт шулдыранше гай.
Кон дене палена куаным?
Эн ончыч тый денет, авай!
Муренат кочам годым
Ончыкет ондал шинчын,
Налынат мыйым нурыш,
«ВАшке, уныкам, чапат дене
Тыят школыш пырткет.
Луд книгам, сай тунем,
Коштам ынде школыш.
Кидыш парчам налын,
Пыштенам малаш курчакым:
Шаренам тушан тошакым,
Купчыкат – эртак пеледыш,
Шокшо, пушкыдо леведыш.
Сылне мурым муралтальым.
Но арам: курчак ок мале.
Тудым садак от ондале:
Пеш вуча кандаш шагатым,
Ончынеже кас йомакым.
Пытымеш пырля онча,
Мыйн кумалтеш шинча.
Мо тугае модыш, мый палем.
Кеч пелйудым йодышт, вашештем.
Пален нальым тудым шке гычак,
Тольым йочагудыш – тунамак.
Тольым, шкалан лукым айленам.
Йырым койыт шукын, ончыштам.
Улыт чулым, тале, Чылдырий.
Тыгайлан кунаре Эм кулеш!
Вара мыйым ужо модыш дек.
Мыйым авыральыч моло-влак.
Кумылем нолтале тунамак.
Пордыктен выр-вырым колтена,
Шкежат тудын йыр ме пордына.
Тыгерак вес кечын у куан.
Лектына кудывечыш веселан.
Модына ме тушто шылмыла…
Модмыла кеч-кушто, сай мылам.
Жап шукат ыш эрте, ыер чакнен.
Чулым лийын кертым. Мо полшен?
Палемдем мый: модыш – Чапле эм.
Кон шуэш гын модмо, таратем.
Валя, Вова ден пырля
Оксина, Натале, Потыр
Ыштышна ме модыш портым.
Чонышна кумда у школым.
Рвезе-влак у школыш тольыч,
Нуным туныкта Натале,
Кеч шкежат эше ок пале:
Тудо сер воктен кушкеш,
Парчалажым вуд мушкеш.
Шинчам куменат муам…
Парт кокалште кум курчак
Переменым пеш вучат.
Шонаш таратыше парня
Лач икте веле лумдымо.
Мичуш тунам аваж деч йодо:
— Авай, авай, каласе-ян:
Молан уке лум ик парнян?
Шонен луктеш улмаш мой ого?
А мый тыгай ом лий.
… Каласыш да вигак вара
Аваж дене пырля пакчаш.
Тунале вудым нумалаш.
Тыланда верч, иза-шольо,
Чечен мурым мый мурем.
Тыланда верч ида мондо,
Чечен мутым кутырем.
Мурем весын чон гыч огыл,
Поет чон гыч лекталеш.
Мо кагазыш лекше уло –
Ток икшыван йоча семын
Пуртус дечын мый йодам.
Яндар корным оргаж дечын
Пич лавыраште орланыше
Коклаштына уло гын,
Шучко ойгеш пылнен илыше,
Вует кучо пенгыдын.
Марий калык шке мурыжым
Йората дыр, мый шонем.
Моло калык муро дене
Пыл деч кушыч чонешта…
Пыл коклаште мом ышта?
Шийла койшо сай пылеш
Самолёт канаш шинчеш.
Тый каласе, шыже кече.
— Шыже кече, поро кече,
Ой, моткоч поян улат!
Шуко турло костенечым
Тый кушечын конденат?
— Кугыен дечын йодса,
Тыланда чын каласа.
— Шыже кече, сылне кече,
Ой, моткоч ковырв улат!
Ну каласе: тый ко дечын
Шортньым, чинчым налынат?
— Йодса тидым кенеж деч.
Тудын мутшо чын лиеш.
День осенний, щедрый день,
До чего же ты богат!
Эти разные гостинцы
Где ты взял, чтоб нам раздать?
— Вы спросите пап и мам,
Скажут точно правду вам.
— День осенний, день прекрасный,
До чего же ты нам мил!
Это золото и блёстки
У кого ты раздобыл?
— Вы о том спросите лето.
Скажет правду, верьте в это.
Меран, меран, куш кает?
— Меран, меран, куш кает?
— Чапат кушак лаштырген?
— Ий умбалан лаштырген.
— Озан пийже пурлын налын.
— Пылышет кушак шемемын?
— Пунчо шикшеш шемемын.
Лум кисала чонешта:
Лумжо тудын – «Киса лум»,
Сур кава гыч толын, модын,
Лыве огыл шып пордеш –
Мамык лумжо, ошын койын,
— Келге пич вынемыште
Йушто телым эртарем.
Капемат моткоч ноен,
Коямжат мыняр пучен –
Шошо толмым пеш вучем.
Модшыжла Зинуш каласыш:
— Куэштнем, авай мелнам.
Лукто модыш атылажым,
Лын мелнам куэште удыр,
Оптыш тудым «тарелкаш»,
Тольо тудын шувылвудшо,
Но… сада кок лий кочкаш.
Ик еш гай командына.
Ик еш гай, ик еш гай
Ныл йолташ-влак шинчена.
Турло колым эныр дене
Эр годсек ме кучена.
Энырвоштыр дене эрак
Эрик эртыш эныр дек.
Эн сай верым нале шерын,
Эркын шинче энертен.
Адак покшыман шыже толын!
Шортнялгын коеш ош куэр,
Чеверын, чодыра ден тор олык,
Ший гае волгалтше энер!
Чеверын, кечан кенеж жапше,
Салам, шортньо шыже, у школ!
Адак шинчына парт коклашке.
Шумна куаналын моткоч!
Орат, ко, могай айдеме
Ош куэм тыге карген?
Ару капшым кузо дене
Кок вере лоден коден.
Сусыр верже пеш коржеш.
Пыртланат чурий ок кошко –
Йосланен, кузе шортеш!
Чылт ужар посто гай
Шочмо йылме! Марий йылме!
Моткоч тыйым йоратем.
Изинек ойлаш туналме
Пойдарен мут памашем.
Тудын сылныже, онайже
Эре лийже тылат раш.
Эн чеверже, мыскараже
Лийже шерге мут памаш.
Шочмойылмын юзо тамжым
Раш тунем налмек, йолташ,
Моло калык йылмын ямжым
Лиеш куштылго шымлаш.
Кеч-могай наукыш корно –
Шочмо йылме – тун урем.
Шочмо йылмым тый ит орло,
Йоратен, шымлен тунем.
Чылажымат тый кертат.
Кугу теныз вудымат
Мотор корныш савыренат.
Шем мланде коргымат
Мланде кумдык куртньыгорно
Эныремышвотла тор кият.
Вагон шамыч тышке-тушко
Сатум, погым шупшыктат…
Ко паша дене толаша,
Тудым тые сай пукшет.
Тыгай йодышым пуат:
— Ко лийнет, кугу лиймек?
Мый ом тошт нимом ойлаш,
Ко лийнем, мый раш ом пале,
Но шонем чот южгунам:
Васлий кугызамже гае
Уста каменщик лийнем.
Машинист пеш лийнем
Ачам семын тыршынем.
Уда огыл врач лияш,
Ош калпакым упшалаш,
Черле деке ошкылаш.
Мыланем келша апшат,
Келша лётчик лияшат,
Шупшеш чоным нур пашат.
Чыла нине сай пашам мый
Ончем ыле гын ыштен,
Кеч-могае йодышлан мый
Кертам ыле вашештен.
Вудым, вудым шавена.
Шукым, шукым курына.
Ревым, ревым луктына.
Ревым, ревым кочкына.
— Ынде мый паремынам.
Кугыракым пу мылам.
Тыланет ок перне реве:
Тый шыч кошт, пашаш ушнен.
Декабрь… Йукшемын игече.
Мардеж шургынам когарта.
Моткоч кучыкем каен кече,
От шукто ончалын – эрта.
А йуд мемнан шочмо кундемын
Шем сывынде дене леведеш.
Чал Йушто чодыра корно дене
Монгеш-оньыш эркын коштеш.
Да пуйто изи кож-влак ешым
Луктеш алан турыш поген.
Вара, онарен, ший куслежым
Колта нунылан пералтен.
А шудыр-влак шортньо висвисла
Пычкемыш каваште йолгат.
Волгалтше саламым пуртуслан
У ий дечын нуно колтат.
Маныт, ава кумыл ший кечыйол.
Ньогажлан тудо эн шерге шол.
Козыранше кидше ке вудотызан,
Мамык гай чучуш лач шке икшывыжлан.
Кажне поро ойжо шумешет шыта,
Пуйто келге вожым курымлан колта.
Порын ончалеш гын тыйын шинчашкет,
Илыш пеледешак вик чурийыштет.
Кече икте веле уло тунялан.
Икте, чынжым икте, аванат мемна. А. Букетов
Йоратем мый сылне телым.
Кушыч лум велеш шыман.
Кидыш, шургыш тукнылеш,
Ялт ош лывыла коеш.
Лум чарна, Ояр лиеш.
Кылмыктен шында уэш.
Кушко тые и тончал,
Тиде годым пеш сорал.
Теве ончо: ял воктен
Теле мамыкшым оптен.
Пушенгат шога поршан,
Пуйто йоршын чал орышан.
Йоратем мый сылне телым
Ече дене мунчалташ,
Курык вуй гыч стартым налын,
Пикшла улык чымалташ.
Чаплане, Пеледыш пайрем!
Родем, каена муралтен.
Виян пералтал, тумырна.
Йолгалт, йошкар солык,
Йонгалт, чодыра олык,
Чаплане, марий пайремна!
Пиалым конда пашана.
Чылан куанен мурена.
Пеледын лай шошо, саде рынде ошо,
Коеш ладыра ломбо мотор удыр гай.
Письмам таче нальым да порын шарнальым
Шке шочмо ялемым да тыйым авай.
Палем: ава кумыл лай порсын дене куымо.
Авамлан эн шерге шке шочшыжо-влак.
Ава мамык гае, ава муро гае.
Аван шумжо кече дечат шокшырак.
Палем: кызыт кечын, ярнен сомыл дечын,
Йошкар-Ола корныш ончет, аваем.
Вучал, йораталме, вучал ушаналын,
Изи кайыкла вашке портыл мием.
Тый, шочмопоро авана,
Мемнан ончен-кушташ тыршен,
Мыняре йосым ужынат,
Мыняр виет, омет пытен!
Мемнам ласкан-ласкан ондал,
Тый шум шокшетым пеуэнат.
Чот йораталын, шыматал,
Тый шке шоретым пукшенат.
Изи шепкаш малаш пыштен,
Рупшалме мурым муренат.
Шепка воктен, мемнам малтен,
Эрталын ятыр йудетат.
Тый, шочмо поро авайна,
Эн первый школна лийынат.
Кумда у корныш лекташна
Ушан путевкым пеуэнат.
Туныктенат тый шочмо элым
Да шочмо мландым йораташ,
Кумда Российым, калык-влакым
Тушман деч он ден аралаш.
Кече шокшо. Лум шула.
Турволак гыч вуд йога.
Калык чоным модыкта.
Модыт, пешак куанен.
Шонго-шамыч порт воктен
Коштыт, турлым торлатен.
Пыжаш опташ йукланат.
Вута воктен чыве-шамыч
Муно мунчаш кекеклат.
Икта туке теле семын
Чыла чонан помыжалтын,
Кече шокшо. Лум шула.
Турволак гыч вуд йога.
Калык чоным модыкта.
Конден кайык мурым,
Чыла мален кийышым
Конден рвезе цукым,
Колыштеш тудын ойжым:
Каненам теле гоч мый.
Яндар пырче вочмым»
Вурс трактор муралтыш,
Ужар чодыра, пеледше олык,
Шокта кеч-кушто кайык йук.
Эн сылне жап мемнан дек толын…
Сорале кече, леве йуд.
Чашкер лонгаште, кушто ушык,
Мемнан чоннам куандарен,
Чодыран сар мурызыжо – шушпык
Мура, йуд омыжым монден.
Чонгаташте, вуд воктен,
Тудым пешак йоратем –
Пургыж теле эртымек,
Парчалажым кече век
Толышт шошым теныз гоч
Куэнам моктен моткоч
Йур вуд дене чывылген
Онча кажне йоратен
Кече, сай юж, яндар вуд.
Кече, сай юж, яндар вуд –
Мемнан порос ай танна.
Нунын дечын она луд.
Таза лиеш кап-кылна.
Кенеж кече пеш чевер,
Туддеч шылын от кий гын.
Лишке ток мий осал чер,
Тусет шапка огеш лий.
Яндар южышко лектат –
Онет шулыжо по гай,
Кумылетат лиеш сай.
Яндар вудет – сай танет –
Вудыш пурен йуштылмет
Могыр папым тувырта.
Садлан, йолташ, кеч-кунам
Тыгай ойым шинчен лий:
Кум танет деч нигунам
Портеш шылын итак кий.
Кече, сай вуд, яндар юж
ффяАйдем капым тазандат.
Таза кап гыч таза уш
Лиеш тунам тыйынат.
Кече семын чевергал,
Эр юж гае эрык лий.
Яндар вуд дене мушкылалт,
У илышлан ямде лий.
Школ пакчашке мийымеке,
Теве вуйжым кече веке
Ковышта савен шинча.
Мочол шуко, шуко лончым
Путырен вет кенеж гоч.
Помидорым теве ончо –
Тувыргалын. Нал да коч.
А кавуным да арбузым
Моктыде ок кай иктат.
Школ пакчаште тидым ужын,
Рвезе-влак тыге ойлат:
— Тидым ме, рвезе тукым,
Кенеж гоч моштен, тыршен
Ончышна, у сортым луктын,
Турло опытым ыштен.
Кече шырата, телым ужата.
Кемым чиена, туго куржына,
Йогын вуд почеш пушкым колтена.
Сывын олык, пуйто солык,
А висвисше – сай ош тусшо –
Мый вуйшйдышым ыштем.
Мыят тиде ош висвисла
Ниялтет – сурлен возеш.
Мо тудланже сур коляже –
Модыктем мый турло семын,
Пыстыл дене шупшкедем.
Э-э, модешыс пырысемже –
Кок йола шогал пордеш.
Мый дечем кудал колта!
Сур меранын лопка пылыш
Пырт гына огеш шу пылыш.
Тиде – шольымын суретше.
Шольым – самырык суретче.
Зинушлан изи издерым
Нимо нелытым шиждеак
Коштеш тудым шупшкеден.
Куурыкат огещ лек утыш:
Мунчалта, рузен кизам.
Йуклана, мокта изам.
Циркышке ме мийышна,
Тушто слоунымат ужна,
Тидыжат, циркач коеш,
Я пулвуеш вик шинчеш,
Я шортеш, йыр коштын.
Пийже циркыште ушан,
Цифр век – ончалтыш:
Почылт шинче визытан,
Модын маймыл, имньыжат,
Ужнеда гын чылажат,
Шара шинчан шужарем.
Шужарем: «Лунгалт тыш-туш!»
Пуялта шара шинчам.
Сутшын мушкыржо шужен,
Женян кумылжо пужлен –
Лавыран тольо, тидланак
Жапын-жапын йур шыжа,
Лишемеш, ужат, шыжат.
Перчаткет молан шыч чий?
Таче йушто, чатлама,
Парнят тунеш, чот кылма.
Умыл – пеш онай йолташ,
Мыйым лумын сырыкта:
Ошкылам гын, ошкылеш.
Шогалам гын, шогалеш.
Йомдарен да коляна:
— Авам куреш пылышем!
Ойлаш – шылтен пырысем.
Мурка пырысем мура:
Мурка мурыжым пала:
Вуд умбалне тутура.
Вишкыдемын ош шорла,
Куш нолталын, йыр шарла.
Турлен ом мошто, но…
Шуртем уло турло-турло,
Кеч-могайжым нал да турло.
Но ом мошто турлен турым,
Пуремдем лач солык турым.
Ко ыштен тыгае «порым»,
Налын да шылтен ош порым.
Шонеда те, мый ом пале?
Парняштыже кодын пале.
Пылт-полт, пылт-полт! Сур меран
Чымыкта моткоч виян.
Кызыт ковышта йыран
«Кучык почлан» нимолан.
— Лийынат тый йот йолан? –
«Кужу пылыш» вашешта:
Пире мыйым пеш покта.
Да тыгодым шогертен
Кушыч мане койдарен:
— Пире огыл лудыктен –
Пукшым ур камвозыктен.
А кунам лектам гын
А вожышт эн пенгыдын
Айдеме сенен лектеш
Кеч – кунам энертен.
Санден кинде сукырым
Устел сий коклаште
«Кинде – илышын вуйжо»,
Шыже кече шулыканын.
Лышташ-влак йогат,Тутыш оралгалын.
Эрта шем пыл вуй мучаште, нугыдемын.
Каватуржо под пундаш гай какрга,
Адак теве йушто йур дену рем темын.
Лавыран вудшо, тич ташлалын, чот шорга.
Пеш кумда ужар пасу.
Тойын койын ловыкталт,
Кажне парчаж ден сусын
Ямлана, кечеш волгалт.
Кенет мардеж лыпланыш.
Куш нолтеш уржа парча.
Шувыр йук кушеч тарваныш?
Шонеда: турий чучка?
Олым шувырым шокта,
Семже дене чучкалта.
Кужу теле эртен кайыш,
Чевер шошо толалеш.
Яндар ош лум шулен пытыш,
Ужар шудо шочалтеш.
Мурышо кайык толалеш.
Эрат – касат укш лонгаште
Сылнын мураш туналеш.
Поян кенеж ваштареш,
Чевер шошо лекталеш.
Латкокымшо апрельым кугешнен,
Ме возена книгашке шортньо дене.
Мечта ден чын илат, пырля ушнен:
Чонештыш космосыш совет айдеме!
Тора сандалык кечын лишемеш,
Тетла мемнам пуртус ок орыктаре.
Элнам нолталын курым-курымеш
Эн первый астронавт йолташ гагарин!
Ик сенымаш – туналтыш весылан.
Чылан планетыш ынде корно почмо.
Туня, вуетым саве у эллан,
Саламле эн кугу маршрутым почмо!
Начи пырчым пеш кышка,
Ош чичим шунен пукша.
Писыракын лек, Мичи.
Киса толын муралта,
Теве тумо, теве корно,
Теве курык, теве ер.
Ер воктеке толын шордо,
Толын шордо пеш чевер!.
Шордо вудым подылеш.
Тиде мыйын шочмо мланде.
Шочмо мланде сылне пеш!
Тыште шордо, тыште рывыж,
кайыквусо шуко пеш.
Шочмо мландым пале, эргым,
Чот йорате курымеш.
Вакшыште кия купен.
Трук будильник лукто:
Рвезына торшталтыш чыр.
Тук-тук-тук! Чогыт йук.
Порт тич темын Пужар шук.
Тиде – Плотник Кавырля.
— Мом ышта гын, Ко пала?
— Модыш портым ачала!
Йырже пучкыш – влак,
Она… А кунам кугу лиеш,
Кугу портымат чона! А Бик.
Окна деке, ломбо укшыш,
Кайык шинче, йукым лукто:
Шуженам мый кычырик!»
Фортычкетым удыр почо,
Ношмым шуыш: кочса, кочса.
Изи кайык кочкын теме,
Шуйдарале ныжыл семым:
По теме: методические разработки, презентации и конспекты
Скороговорки, стишки, логопедические игры. Были собраны во время логопедической практики в колледже.
Веселые картинки и стишки помогут деткам быстро выучить алфавит.
Материал помогает в преодолении нарушений слоговой структуры слова.
Презентация, где представлен небольшой подбор коротких стихотворений на английском языке, позволяющий разнообразить речевую разминку на уроках в начальной школе.
Урок проведен с целью приобщения детей к традициям, укладу, быту прошлых поколений, познакомить с марийской вышивкой; закрепления лексического запаса учащихся по теме «Семья»; развития внимания, вообр.
Урок проведен с целью приобщения детей к традициям, укладу, быту прошлых поколений, познакомить с марийской вышивкой; закрепления лексического запаса учащихся по теме «Семья»; развития внимания, вообр.