Тосты на бурятском языке
1. Аглаг тэнюун нютагтаа
Айл боложо түбхинэгты,
Аба эжы хоёроо
Анхаран ходо һанагты.
Хоёр хушуун үриие
Хоймортоо тэнжээгты,
Үетэн олон нүхэдөөрөө
Ходол хүхюун ябагты.
Буурал сагаан толгойтонһоо
Үреэл шагнан һуугты,
Үреэл хэлэһэн үгые
Үдэрэй одон болгогты.
2. Сэлгеэ һайхан дайдадаа,
Сэсэг ногоон нютагтаа
Аба эжынгэй үреэлтэй
Арад зонойнгоо дунда
Ажалдаа шударгы суутайхан,
Аялга хонгёо дуунуудтай,
Омог сагаан сэдьхэлтэй,
Олон хани нүхэдтэй,
Айраг сэгээ дүүрэн,
Аяга сайгаа үргэжэ,
Наранай толо хаража,
Наһанай үндэрые дабажа,
Аша зээнэрээ тойруулан
Амар амгалан һуугыт даа!
3. Үетэн нүхэдтөө илдамхан
Өөр дундаа инагхан ябагты,
Олзо ехэтэй,
Олон хүүгэдтэй бологты!
4. Хуби заягаа холбожо байһан
Хоёр залуушулнай
Үнэр баян боложо,
Үлзы зол жаргалтай,
Энхэ амгалан, элүүр,
Эдеэнэй дээжэ эдижэ,
Эдэй һайханиие үмдэжэ,
Али олон хэрэгүүдтээ
Амжалтатай, урагшатай ябаг лэ!
5. Энэ айл боложо байһан
Хоёр залуушуулнай,
Үргэн һайхан нютагтаа
Үнэр баян жаргажа һуугты.
Буянта һайхан эхэ, эсэгын
Нэрэ нэрлүүлжэ,
Буряад зоной ажабайдалые
Саашань үргэлжэлүүлжэ,
Газар хотоймо олон малтай боложо,
ЦК-да хүдэлхэ хүбүүдтэй боложо,
Сэбэр һайхан басагадтай боложо,
Олон зунай дунда
Омог ехэтэй,
Аба, эжын үреэлээр
Амар амгалан, жаргажа
Һуухань болтогой!
6. Хүхэ мүнгэн тэнгэри шэнги
Үүлэн холбоотой,
Хүрьһэтэ алтан дэлхэй шэнги
Үндэһэн холбоотой,
Үргэн мүрэн шэнги
Эхеэрээ холботой,
Үндэр модон шэнги
Оройгоороо һалбаржа,
Аша гушамнай
Үндэр наһатай,
Удаан жаргалтай,
Баян үнэр,
Бата һайхан
Жаргажа һуухань болтогой!
7. Үргэн уужам үйлсэдөө
Үндэр гэрээ тогтоогты,
Наран мэтэ мандан,
Набша мэтэ дэлгэрэн һуугты!
Хүн зоной дунда
Хуушан түүхэеэ шэнэлжэ жаргагты,
Ажал дээрэ амжалта түйлажа,
Аймаг соогоо алдартай ябагты.
Арбаад хүбүүд, басагадай
Аба, эжы боложо жаргагты,
“Волга” машинатай баян боложо,
Орден зүүмэ түрүү бологты.
Аянда зөөлэн ябагты,
Ашанар, зээнэртээ хүндэтэй ябагты!
8. Залуу наһанадаа золгожо,
Эдир наһандаа инаглажа,
Холшор наһаяа холбожо,
Ойрые үзэжэ,
Холые хаража,
Алтан дэлхэй дээрэ
Алдар ехэтэй боложо,
Хүн зоной дунда
Хүндэ ехэтэй боложо,
Үбдэг тулама үбгэржэ,
Һаншаг тулама хүгшэржэ,
Үглөө бүхэндэ
Шүүдэрэй шэные ойможо,
Үдэр бүхэндэ
Үүлэнэй сэлмэгые хаража,
Үеын үедэ жаргахатнай болтогой!
Тосты на бурятском языке
Он жэлнүүд һэлгэлдэжэ, номгон тэнюун Үхэр жэлнай үнгэрөөд, Бар жэл гаража ерэбэ! Мүнөө монгол туургата арадуудай Сагаан һарын Шэнын нэгэндэ угтадаг арадай һайндэр хадаа Чингис Богдо хаан шэрээдээ заларһан 1206 оной Бар жэлhээ эхитэй байха.
Тэрэ гэhээр 67 рабжуун унгэрбэ. 804 жэлэй туршада жэл бури хамаг этигэл найдалаа бухы hайн hайханда зорюулан, хуршэ арадуудтайгаа нэгэ хун шэнги угтажа байдаг. Шэнэ жэлнай шэнэ найдалаар эрьег лэ! Гаража ерэhэн Бар жэлнай урагшаа дабшаhан замыемнай жаргалай туяагаар гэрэлтуулэг лэ!
Удэр бури
Унэтэй угэ дуулажа,
hара бури
hайхан угэ дуулажа,
Наранай толо хаража,
Наhанай ундэрые дабажа,
Дундагуй дуурэн,
Дутуугуй хусэд,
Дурбэн тэгшэ
Жаргалтай ябыт даа!
Соёлой министр Т. Г. Цыбиков
С праздником Белого месяца поздравляю Вас и Ваших родных! Примите древнее благопожелание, которым по традиции поздравляют старших: «Да будет всегда теплым ваш очаг! Да будет всегда тесно у вашей коновязи от дальних и ближних гостей! Пусть тучнеют и множатся ваши стада на сочной зелени трав. Да будет ваша вода аршаном!».
На Востоке говорят: «Как сильный жар необходим для извлечения из руды благородных металлов и для создания новых сплавов, так и год Тигра нужен для выявления самого лучшего в нас». Пусть же в новом году проявятся новые скрытые таланты. Пусть стихия железа наступающего года придаст Вам свою твердость и чистоту, а тигр – творческую смелость и энергию. В эти светлые дни Сагаалгана мы уверены, что год Тигра будет годом наших свершений и взаимного творчества.
Министр культуры Т. Г. Цыбиков
В светлый праздник со светлым лицом
Поздравляйте по древним законам,
Когда старость была в почёте.
Те, кто младше, двумя руками
Поддержите старшего мудрость.
Новогодний рассвет не проспите,
Чтобы наша защитница Лхама,
Обегая всю Землю за ночь,
Вас взяла под свою опеку.
Все плохое сгорит в новогоднем костре,
И все помыслы будут чистыми,
Словно светлая степь в Сагаалган!
С Белым месяцем!
Гаража байhан Шэнэ жэлдэ
Газар дайдамнай урэжэлтэй байг лэ,
Хото, худ88 нютаг бухэндэ
Хонин т88лэй, сагаан эдеэн дэлгэрэг лэ!
Гараhан жэлнай гэр бухэндэ
Зол жаргалай гэрэлээр сасарhай.
Дэлхэй тубимнай дайнай утаа узэнгуй,
Дэлгэр тэнюун сэлмэг байха болтогой!
Хурим түрын үреэлнүүд
Аглаг тэнюун нютагтаа
Айл боложо түбхинэгты,
Аба эжы хоёроо
Анхаран ходо һанагты.
Новости
1. Аглаг тэнюун нютагтаа
Айл боложо түбхинэгты,
Аба эжы хоёроо
Анхаран ходо һанагты.
Хоёр хушуун үриие
Хоймортоо тэнжээгты,
Үетэн олон нүхэдөөрөө
Ходол хүхюун ябагты.
Буурал сагаан толгойтонһоо
Үреэл шагнан һуугты,
Үреэл хэлэһэн үгые
Үдэрэй одон болгогты.
2. Сэлгеэ һайхан дайдадаа,
Сэсэг ногоон нютагтаа
Аба эжынгэй үреэлтэй
Арад зонойнгоо дунда
Ажалдаа шударгы суутайхан,
Аялга хонгёо дуунуудтай,
Омог сагаан сэдьхэлтэй,
Олон хани нүхэдтэй,
Айраг сэгээ дүүрэн,
Аяга сайгаа үргэжэ,
Наранай толо хаража,
Наһанай үндэрые дабажа,
Аша зээнэрээ тойруулан
Амар амгалан һуугыт даа!
3. Үетэн нүхэдтөө илдамхан
Өөр дундаа инагхан ябагты,
Олзо ехэтэй,
Олон хүүгэдтэй бологты!
4. Хуби заягаа холбожо байһан
Хоёр залуушулнай
Үнэр баян боложо,
Үлзы зол жаргалтай,
Энхэ амгалан, элүүр,
Эдеэнэй дээжэ эдижэ,
Эдэй һайханиие үмдэжэ,
Али олон хэрэгүүдтээ
Амжалтатай, урагшатай ябаг лэ!
5. Энэ айл боложо байһан
Хоёр залуушуулнай,
Үргэн һайхан нютагтаа
Үнэр баян жаргажа һуугты.
Буянта һайхан эхэ, эсэгын
Нэрэ нэрлүүлжэ,
Буряад зоной ажабайдалые
Саашань үргэлжэлүүлжэ,
Газар хотоймо олон малтай боложо,
ЦК-да хүдэлхэ хүбүүдтэй боложо,
Сэбэр һайхан басагадтай боложо,
Олон зунай дунда
Омог ехэтэй,
Аба, эжын үреэлээр
Амар амгалан, жаргажа
Һуухань болтогой!
6. Хүхэ мүнгэн тэнгэри шэнги
Үүлэн холбоотой,
Хүрьһэтэ алтан дэлхэй шэнги
Үндэһэн холбоотой,
Үргэн мүрэн шэнги
Эхеэрээ холботой,
Үндэр модон шэнги
Оройгоороо һалбаржа,
Аша гушамнай
Үндэр наһатай,
Удаан жаргалтай,
Баян үнэр,
Бата һайхан
Жаргажа һуухань болтогой!
7. Үргэн уужам үйлсэдөө
Үндэр гэрээ тогтоогты,
Наран мэтэ мандан,
Набша мэтэ дэлгэрэн һуугты!
Хүн зоной дунда
Хуушан түүхэеэ шэнэлжэ жаргагты,
Ажал дээрэ амжалта түйлажа,
Аймаг соогоо алдартай ябагты.
Арбаад хүбүүд, басагадай
Аба, эжы боложо жаргагты,
“Волга” машинатай баян боложо,
Орден зүүмэ түрүү бологты.
Аянда зөөлэн ябагты,
Ашанар, зээнэртээ хүндэтэй ябагты!
8. Залуу наһанадаа золгожо,
Эдир наһандаа инаглажа,
Холшор наһаяа холбожо,
Ойрые үзэжэ,
Холые хаража,
Алтан дэлхэй дээрэ
Алдар ехэтэй боложо,
Хүн зоной дунда
Хүндэ ехэтэй боложо,
Үбдэг тулама үбгэржэ,
Һаншаг тулама хүгшэржэ,
Үглөө бүхэндэ
Шүүдэрэй шэные ойможо,
Үдэр бүхэндэ
Үүлэнэй сэлмэгые хаража,
Үеын үедэ жаргахатнай болтогой!
Эгээл һайхые хүсэгшэ:
Эгэшэ, дүүнэр, эжытнай.
ХУРИМАЙ ҮРЕЭЛНҮҮД
Түрэл садан нүхэдөө
Хүндэтэйгөөр угтаарай,
Холо ойрын айлшадтаа
Халуухан сайтай һуугаарай.
Нүхэсэһэн нүхэртөө
Ниисэтэйхэн байгаарай,
Хүдэлһэн ажалдаа
Хүндэтэйхэн ябаарай.
Ажаллаһан газартаа
Амжалтатай ябаарай.
Альган дээрээ үргэжэ ябаһан
Абаяа һанажа ябаарай,
Алтатай зөөритэй боложо,
Аша, гушаяа нэрлүүлээрэй.
Үбэр дээрээ үргэһэн
Эжыгээ һанажа ябаарай,
Эжэл нүхэртэеэ
Эбтэй амгалан жаргаарай.
Түрэһэн гараһан гуламтаяа
Түшэн, эрьен ябаарай,
Түрэл садан нүхэдөө
Хүндэтэйгөөр угтаарай,
Хадам аба, эжыгээ
Хайрлахадажа үргөөрэй.
Хүнэй хажууда зэргэлхэ хүбүүтэй болоорой,
Хүлэгэй хойно жороолхо унагатай ябаарай.
Абдар соохи бараагаа
Элээжэ, эдлэжэ ябаарай,
Үхэг соохи эдеэгээ
Эдеэшэгээр шанаарай,
Бууһан айлшадые үүдэндэ угтаарай,
Мордоһон айлшадые шиидхэжэ гаргаарай.
Хаяагаа халан һуу,
Хадам эжытэеэ зохин һуу.
Хадамай холо газарта
Эхэеэ һанажа ябаарай,
Бэрхэшээлтэй сагай болоо һаань,
Эсэгэеэ һанажа ябаарай.
Алтан дэлхэйн нюрган дээрэ
Ажабайдал бэлэглэһэн
Аба, эжы хоёрһоош
Үнэтэй юумэн байхагүй,
Үе наһандаа һанажа ябаарай!
Ороһониие угтажа,
Гараһаниие үдэшэжэ,
Урдуураа гараһаниие ундалуулжа,
Хойгуураа гараһаниие хүндэлжэ ябаарай!
Ошоһон газартаа олон боложо,
Байһан газартаа баян боложо,
Хододоо һайн ябажа,
Энхэ амгалан жаргаарай!
Зондо хэлсүүлэнгүй,
Золтой жаргалтай
Бэри гүүлэжэ ябаарай.
Эрын ухаанда абтангүй,
Эхэнэрэй дээжэ
Эрхим гүүлэжэ ябаарай!
Хара торго хадхан ошоорой,
Хадам баабайдаа мүргэн ошоорой.
Хүхэ торго хүшэн ерээрэй,
Хүрьгэн хүбүүндэ мүргэн ошоорой!
Долоон ханатай гэрые
Добо газарта бодхоожо,
Долоо, найман хүбүүдэй
Эхэнь боложо жаргаарай!
Бадма сэсэгэй дэльбэ зөөлэн,
Басаган үриин гар зөөлэн гэһэн ёһоор
Гурбан зөөлэнөөр эхэ, эсэгэеэ үргэжэ ябыш даа.
Улаагшан үнеэнэй ерэхэдэ,
Һуулга барин угтаарай.
Ураг эльгэнэй ерэхэдэ,
Уураг улаан сайгаар угтаарай.
Бии бэлигтэй, дүүрэн хэшэгтэй,
Дутуугүй хүсэд, дундагүй дүүрэн,
Унтаршагүй унайтай, залиршагүй залитай,
Олон зоной дунда
Тэгшэ һайн айл гэлсүүлжэ ябагты.
Гэр бүлэ боложо,
Гуламтатай болобот.
Залуухан айл боложо,
Заһалтай болобот.
Үглөө бүри утаа бурьюулха,
Үдэр бүри зониие хүндэлхэ
Айл бүлэ боложо,
Бууса заһаба гээшэт.
Зандан модон мэтэ оройһоо дэлгэржэ,
Ганга мүрэн мэтэ оёорһоо дэлбэржэ,
Хүхэ мүнхэ тэнгэри мэтэ,
Хүрьһэтэ алтан дэлхэй мэтэ,
Айхын аюулгүй баатар мэтэ,
Алдахын гэнэгүй хубилгаан мэтэ,
Хотоороо дүүрэн малтай боложо,
Хоймороороо дүүрэн үхибүүдтэй боложо,
Аша, гушаяа хаража,
Амгалан жаргал эдлэжэ,
Үндэр ехэ наһатай
Үбгэн, хүгшэн болохотнай болтогой!
Үрхөөртнай наранай туяа орожо байг,
Үүдээртнай үбгэд хүгшэд орожо байг,
Хойгуураа гараһан хүниие хонуулжа,
Урдуураа гараһан хүниие ундалуулжа,
Ерэһые баярлуулжа һуугаарайгты.
Үреэ унагантнай морин болог,
Үри хүүгэдтнай хүн болог.
Энхэ жаргалтай, мүнхэ нэрэтэй,
Баян бэлигтэй, дүүрэн хэшэгтэй һуугаарайгты.
Найман Намсарайдал баян бологты,
Найдан шүтөөндэл үнэр бологты.
Дэлхэйн хэшэгээр баян боло,
Дээдын үреэлээр үнэр боло.
Сэргэһээш агтын жолоо бү таһараг,
Богоһоһоош хүнэй хүбүүн бү таһараг.
Уужам тоонто нютагтаа,
Үлзы һайхан дайдадаа
Улаан нараяа угтажа,
Удаан жаргал эдлэгты.
Эрдэниин хатууе эдлэжэ,
Эрдэмэй мэргэниие һомолжо,
Булаг шэнги мүнхэ эдеэтэй,
Бута мэтэ олон малтай,
Гуламта хотоймо үнэр,
Губи хотоймо баян,
Шаргал уужам дэлхэй дээрэ
Шадал тамир ехэтэй,
Нюур урихан, нюрга бэхитэй,
Зуун наһатай болотороо
Зуд, зоболон үзэнгүй,
Золтой, жаргалтай ажаһуухатнай болтогой!
Торго эсхэхэ басагатай,
Төөлэй хүндэхэ хүбүүтэй,
Ерэхэдэмнай ехэ боложо,
Ороходомнай олон боложо,
Харанхыда хаража ядахагүй,
Һанаһандаа хүрэжэ,
Һарбайһанаа адхаха үритэй,
Тогоондо багтахагүй төөлэй табижа,
Тооложо барахагүй ашанартай боложо байгты!
Эдижэ байһан эдеэгээр таһалдангүй байгты,
Эдлэжэ байһан зөөреэр дуталдангүй байгты.
Түлижэ байһан галаа залираангүй һуугты,
Түрэл һайхан нютагтаа жаргажа һуугты.
Үри хүүгэдээ үргэжэ,
Уг удамаа үргэлжэлүүлэгты.
Аба эжыгээ хүндэлжэ,
Алдартань хүргэгты.
Алтан түрэеэ найрлажа,
Аша гушаяа эрхэлүүлэгты.
Алта мүнгөө арадаа үргэлжэ ябагты.
Аша гушаяа үбэр дээрээ үргэжэ ябагты.
Алта мүнгөөрөө бэшэ,
Ажал хэрэгээрээ суурхагты.
Айл аймагаа хүндэлжэ,
Айлшадаар бү таһалдагты.
Элүүр энхэ һуудалтай,
Элбэг дүүрэн байдалтай,
Үргэн тэнюун гуламтатай
Айл боложо һуугты.
Эбдэршэгүй эбтэй,
Һалашагүй дуратай,
Ута наһа наһалжа,
Удаан жаргал эдлэжэ,
Амгалан жэгдэ, тэгшэ һайхан
Һуухатнай болтогой!
Үргэһэнтнай хүн болог,
Үдхэһэнтнай мал болог.
Наран мэтэ мандан,
Набша мэтэ дэлгэрэн һуугты.
Үрхөөртнай ороһон наран туяа үгэг,
Үүдээртнай ороһон үбгэд үреэл хэлэг.
Буян хэшэгтэй ханилжа,
Уян сэдьхэлтэй ябагты.
Хатуу зориг барижа,
Хамаг бэрхэшээл дабагты!
Аха заха зоноо
Хүндэлжэ хододоо һурагты,
Эхэ эсэгын захяае
Эдлэжэ дүүрэн ябагты.
Урда хормойгоо аша гушанартаа гэшхүүлээрэй,
Хойто хормойгоо хони хурьгадтаа гэшхүүлээрэй.
Хоймор дээрээ хоёр хушуу үри үдхэ,
Хотон дээрээ табан хушуу мал үдхэ.
Үдэр бүри юрөөл баярые дуулажа байгаарай,
Һара бүри һайн заяа оршожо байгаарай,
Найман Намсарай мэтэ баян болоорой,
Найдан шүтөөн мэтэ үнэр болоорой,
Адуугаа танишагүй баян болоорой,
Ашаяа танишагүй үнэр болоорой.
Хүнэй хүбүүн богоһыетнай элээг,
Хүлэгэй унаган сэргыетнай элээг.
Хада гэшхэбэб гэжэ,
Халюу гэшхэжэ ябаарай.
Бута гэшхэбэб гэжэ,
Булга гэшхэжэ ябаарай.
Үргэн дэлхэйн үргэмжөөр
Үлзы һайхан һуугаарайгты,
Үндэр тэнгэриин эбигээлээр
Үнгэ һайхан һуугаарайгты.
Гал ехэ гуламтыемнай сахижа,
Гарал ехэ угыемнай залгажа,
Үргэн дэлхэй эхэдээ үргэгдэжэ,
Сэбэр һайхан шарайтаниие,
Сээжын ехэ ухаатаниие
Эсэгэлхэ болооройгты,
Һүр ехэ зоргтониие,
Һүлдэ ехэ заяатаниие
Нагасалха болооройгты.
Эдеэнэй һайханиие эдижэ,
Үнгэ һайхан ябаарайгты,
Эдэй һайниие эдлэжэ,
Энхэ мэндэ ябаарайгты.
Түлиһэн галтнай
Түмэн жэлдэ бадаруужаг,
Түрэл ногоон дайдадаа
Түмэн боложо һуугаарайгты.
Гэртэтнай наранай толон
хододоо задараг лэ,
Сэдьхэлдэтнай бэлигэй дээжэ
хэтэдээ задараг лэ!
Хүндэтэ үринэрнай, бэе бэедээ
этигэлтэй ябагты.
Бэжэр мүнгэн сэргэдэтнай
Бууһан айлшадаа угтажа,
Буян хэшэг арьбадхан,
Баян бардам айл болон жаргагты.
Үеынгөө нүхэдэй ерэхэдэ,
Үүдэеэ сэлин угтаарайгты,
Һонин үгын эхиндэ
Һайхан хэрэг арьбадхаарайгты.
Табан хушуун малтнай тарган,
Тараг, айрагтнай билтаржа байг,
Һүри үбһэнтнай элбэг,
Һү, тарагтнай билтаржа байг.
Намда табиһантнай наян болог,
Зондо табиһантнай зуун болог.
Хадаһаа наашаа харгытай байгты,
Хаанһаа наашаа урагтай һуугты.
Шүүдэртэ норохогүй годоһо оёгты,
Хаанһаа наашаа урагтай һуугты.
Аянда ябабал олзотой,
Анда ябабал, ганзагатай ябаарай,
Аба эжыдээ ашатай,
Аха дүүдээ хайратай ябаарайгты.
Ахай абгайнараа хүндэлжэ,
Арай багашуулые хүтэлжэ,
Адар шангаар хашхарангүй,
Аали номгон ябаарай.
Багашуулда ахань боложо,
Ехэшүүлдэ дүүнь боложо,
Эгэшэб гэжэ энхэржэ,
Дүүб гэжэ дүнгэжэ ябаарай.
Алтан наранай туяагаар гаража,
Арбан табанай һарын гэрэлээр гаража ябагты.
Талын сэсэг шэнги сарюун,
Хадын уһан шэнги арюун ябагты.
Далай шэнги долгилжо,
Дайда шэнги сэсэглэжэ ябагты!
Булагай уһандал адли
Тунгалаг сэдьхэлтэй,
Булад эритэдэл адли
Хурса ухаатай ябаарайгты.
Удхалан хэлэжэ,
Уянгалан дуулажа,
Һайн һанаатай,
Һайхан сэдьхэлтэй ябагты.
Үдэр бүхэндэ жаргалай һайханиие үзэжэ,
Үглөө бүхэндэ наранай һайханиие хаража,
Урда һайхан хормойетнай
Аша, зээнэртнай гэшхэжэ,
Хойто һайхан хормойетнай
Хони, ямаадтнай гэшхэжэ,
Элүүр энхэ, зол жаргалтай,
Эбтэй эетэй хүүгэд, зээнэрээрээ
Үлзы хэшэгтэй үнэр баян,
Үндэр наһатай, үбшэ зоболонгүй,
Аша зээнэр – амтатай гэлдэн,
Амгалан тэнюун ажаһуугыт даа!
Мүнгэн шэнги мүнхэ нэрэтэй,
Мүшэн шэнги мүнхэ солотой,
Түмэн зоной түрүү ябаарайт,
Олон зоной орой ябаарайт.
Уула шэнги үндэр ухаатай,
Далай шэнги номин зүрхэтэй,
Холые хаража бүһэлэн тойрохо
Бэрхэ хүбүүд, басагад болооройт!
Худан ехэ уһатай,
Хуудам үргэн талатай,
Хамтын баян ажалтай,
Хани олон нүхэдтэй,
Үндэр сагаан байшантай,
Үнэр золтой һуугаарайт.
Хүн ехэ ахамадаа
Хүндэлжэ ябагты,
Холын замда гарахадаа –
Хошон үгыень һанажа ябагты,
Үнэтэ шухаг һургаалаа
Үри бэедээ дамжуулжа ябагты!
Үглөө бүри наранай гарахые угтажа,
Үдэр бүри ажалай амжалта туйлажа.
Үбгэд хүгшэдөө улам ехэ хүндэлжэ,
Үетэн нүхэдтөө улам ехэ хүндэтэй.
Үри хүүгэдээ үнэр баян үргэжэ,
Урдуураа гараһан айлшадые ундалуулжа,
Хойгуураа ябаһан айлшадые хонуулжа,
Ута наһатай,
Удаан жаргалтай ябыт даа.
Алтан сэргэ бодхоожо,
Агтын туруу унажа,
Худа урагудаа угтажа байгты,
Түрэдэ нэрэтэй,
Түмэндэ суутай
Арадтаа алдартай,
Сэдьхэл дүүрэн,
Сэбэр һайхан ябагты!
Үри хүүгэдээ үргэн һургажа,
Үнэр баян ажаһуугты,
Үндэр зэргэдэ тэдэнээ хүргэжэ,
Үтэлхэ наһандаа золтой жаргагты!
Тосты на бурятском языке
* * *
Yдэр бүхэндэ жаргалай һайханиие үзэжэ,
Yглөө бүхэндэ наранай һайханиие хаража,
Yреэлэй һайханиие ходо шагнажа,
Yндэр наһа наһалжа,
Yри хүүгэдтээ туһалжа,
Yетэн нүхэдтөө хүндэтэй,
Yнэр баян һуугыт даа!
* * *
Табин наһанайнгаа дабаан дээрэ
Таамнай гарабат.
Эрдэм, ажалай эршэ соогуур
Эрмэлзэжэ ерэбэт.
Уран һайхан буряад хэлэеэ
Ухаалан шэнжэлнэт.
Арад зонтоёо алхасаа нэгэдүүлэн,
Амжалтаарнь омогорхонот.
Алтан ойнтнай дабаан дээгүүр
Арюун наран туяарна.
Дабаанай саана үшөө дабаан,
Дайдын саана үргэн дайда –
Дабшажал ябыт даа урагшаа!
* * *
Табан үнгын сэсэгүүд
Тала газараа шэмэглэг,
Табин наһанай баяр
Танай наһа шэмэглэг.
Долоон үнгын һолонго
Добо талаяа шэмэглэг,
Далан наһанай жаргал
Танай наһа шэмэглэг.
Найман үнгын сэсэгүүд
Нарата талаяа шэмэглэг,
Наян наһанай баяр
Танай наһа шэмэглэг.
Зургаан үнгын сэсэгүүд
Зуһалан газараа шэмэглэг,
Зуун наһанай жаргал
Танай наһа шэмэглэг.
* * *
Хори гаран наһандаа
Хуби заяагаа холбоолди.
Yнгэрөөл олон жэлнүүд –
Yндэр набтар хүтэлнүүд.
Наһанай үндэр дабаанда
Нэгэ жэгдээр жүдхөөлди.
Зоной жиирээр ябажа,
Жаран наһаяа хүсэбэлши.
“Бүлын жаргал гээшэ
Бэе бэеэ хүлеэхэ” –
Нангин энэ һургаалые
Наһан соогоо сахяалди.
Эды олон жэлнүүд соо
Элдэб үенүүд үнгэрөө.
Хүндэ хүшэр сагуудшье
Хүрдэ шэнгеэр эрьелдээ.
Хорбоо юртэмсын хогоосони
Хоюуландаа үзөөбди, зүгөөр
Сэдьхэл гээшэ хомхой даа:
Саашань хүрөө гэхэгүйш.
Дуранай арюун дэльбэхэн
Дорюун хөөрхэн ашанараа
Дэлхэйн дэнзэ шэнгеэр
Дэмы бэшэ һананабди.
Али нэгэеэ орхижо,
Алтан дэлхэйһээ холодонгүй,
Ашанараа айл болготороо,
Амиды мэндэ ябаһайбди.
* * *
Баруун таладаа
Бурхан сахюусатай,
Зүүн таладаа
Зонхобо бурхантай,
Орой дээрээ
Одо заяатай,
Һүнэшэгүй һүлдэтэй,
Буурашагүй буянтай,
Даашагүй даллагатай,
Дабашагүй хэшэгтэй,
Тэнгэриһээ тэдхэмжэтэй,
Yлгэн дайдаһаа
Yргэмжэтэй
Ябахатнай болтогой!
* * *
Аха захатамнай хэтэдээ
Арадтаа хүндэтэй ябыт даа.
Зол заяатай, амар амгалан
Элүүр энхэ һуугыт даа!
Yтэлһэн тэмдэг шарайдаа
Yгыл зандаа һуугарайт.
Зугаатай, сэсэн ахамнай,
Зуугаадтай болотороо жаргаарайт!
Танайнгаа хэшэг буяниие эдлэжэ, һайхан абари зангыетнай, ухаатай зүбшэл заабаринуудыетнай сэгнэн хододоо ябадаг үхибүүдтнай ута наһа, удаан жаргал, элүүр мэндые хүсэнэ.
* * *
Газар дэлхэйдэ хүн бэеэ хүндэлжэ,
Ганса наһанай нангин ойгоо тэмдэглыт!
Yшөөл тэды һаруул һайхан жэлнүүды
Yри бэеын альган дээрэ үнгэргыт!
Ошоһон наһаяа шаналжа, гунигта абтангүй
Оршолон Замбиин бэлэг гэжэ сэгнэгты!
Алтан дэлхэйһээ үргэмжэтэй
Амар мэндэ, жаргал эдлэн һуугыт даа!
Һаруул бодолтой,
Һайхан һанаатай,
Сэсэн үгэтэй,
Сэбэр сэдьхэлтэй,
Наартай, зугаатай,
Налгай жаргалтай,
Элбэг баян,
Элүүр мэндэ,
Энхэ амгалан
Ажаһуухатнай болтогой.
* * *
Аба, эжы хоёройнгоо
Алтан шэнги һургаал дагажа,
Ашата хэрэгынь үргэлжэлүүлжэ,
Алдарта нэрыень нэрлүүлжэ,
Аха эгэшэнэрээ дахажа,
Арадаа дүүнэрээ дахуулжа,
Һайхан заншалаа золгуулан
Ябыт даа!
60 НАҺАНАЙ ОЙДО
Хүндэтэ манай эжымнай,
Хайрата һайхан теэбиимнай,
Хүрьһэтэ алтан дэлхэй дээрэ,
Хүхэ номин огторгой доро
Хүжэ шэнги агаараар амилжа,
Хүбүү, басагадаа,
Аша, гуша, зээнэрээ баясуулан,
Yшөөл олон жэлдэ
Хүл хүнгэн ябыт даа.
Yлгэн һайхан тоонто дайдадаа
Yлгын дууе шагнан тэнжээт.
Элдин дэлюун энхэ тайгадаа
Эрын соло эдлээт.
Ошоһон жэлнүүд эрьен ерэжэ,
Ойндотнай һэргэн дуулана.
Yндэр наһанай табсан
Yзэгдэжэл эхилбэ гээшэ ха.
Yзэһэн хараһанаа, ажалай соло
Yндэжэ ябаһан үхибүүдтээ
Yгэлэн хэлэжэ ябыт даа.
Зоной хэрэгтэ бэеэ үгөөлта,
Зориг түгэлдэр энэ хүрөөлта,
Хүндэ ажалһаа зүрхэ алдаагүйт,
Хүсөө гамнаагүйт, эсээ сусаагүйт.
Жара наһанай жаргалда хүрэбэт,
Жаргалтай хаһа танда ерэбэ.
Гол угаа дамжуулха,
Гуламта сахиха хүбүүдээрээ,
Уян нугархай,
Урин сэбэр басагадаараа
Омогорхожо, баярлажа,
Олон жэлдэ омог дорюун һуугыт даа.
«Эрдэм бэлиг – эрхим баян» – гэһэн
Элинсэгэймнай үгэ бии юм.
Арад зоной дунда ажалай үргэн замые
Алдар нэрэтэйгээр эдлээлта.
Мүнөөдэр, танайнгаа 60 наһанай ойн баярай үдэртэ,
Манай зүгһөө хэлэхэ үреэл иимэ байна:
Он жэлэй ошохо бүри
Омог дорюун зандаа,
Һара, жэлэй ошохо бүри
Һайхан сарюун зандаа,
Yдэр бүри жаргал үзэжэ,
Буянгаа эдлэжэ,
Yшөөл олон жэлнүүдтэ
Ара үбэрөөрөө, аша зээнэрээ тойруулан,
Сээжэ һонор, сэдьхэл арюун,
Ута наһатай, удаан жаргалтай
Һуухыетнай хүсэнэбди!
* * *
Жара наһанайтнай жабхаланта наран
Жалгын оройдо жарган мандаба –
Хэмжүүртэ жэлнүүдэй хэтын жаргал хэлбын эрьебэ.
Залуу нүхэдтөө дүршэлөө залгуулжа,
Залиршагүй мэндэ ябагты!
Ажалша зоной ажал хэрэгтэ
Анхарал золтой ажаһуугты!
* * *
Жороо мориной жолоо барижа,
Олон зоной ударидагша боложо,
Гараа холотороо ажал хэжэ,
Жаран наһанайнай жаргалда хүрэбэт.
Дэмбэрэлтэ һайхан энэ үдэрөөртнай
Доро дохин халуунаар амаршалаад,
Зудгүй газарта зуһажа,
Зоболонгүй газарта жаргажа,
Yри хүүгэдтээ үргүүлжэ,
Газаагаа гайгүй,
Гэртээ гэнэгүй
Yдэр бүри үнэтэй үгэ шагнажа,
Наранай толон соо
Наһанай үндэрые дабажа,
Ябахатнай болтогой!
* * *
Һүнэшэгүй һүлдэтэй,
Зайлашагүй заяатай,
Даашагүй далгатай,
Дабашагүй хэшэгтэй,
Буурашагүй буянтай,
Мүнхэ нэрэтэй,
Мүнгэн жолоотой
Ябахатнай болтогой!
– гэжэ үреэнэбди!
* * *
Хүрьһэтэ дэлхэйдэ
Хүн боложо түрөөд,
Хүмүүн бэеэ хүсөөд,
Хүлэгэй туруунһаа таһарангүй,
Хүнэй хүбүүдһээ дутангүй,
Һургуули һудар үсэдөөр үзэжэ,
Һураһанаа һургаал болгожо,
Дуулаһанаа дүршэл болгожо,
Альгаа холотороо,
Ажал хэжэ,
Хүлһөө гоожотороо,
Хүдэлмэри хэжэ,
Хүн бэеэ хүдэржөөлта.
Оролдожо ябаһыетнай
Олон зомнай сэгнэдэг.
Нэтэрүүгээр хүдэлһыетнай
Наһатайшуулнай дурдадаг.
Аглаг дэлхэйдэ
Түрэһэн үдэрөөртнай,
Жаран наһаартнай.
Амаршалаял даа танаа
Уг гарбалайнгаа
Ургахые харагты.
Yри бэеынгээ
Yнэржэхые харагты.
Yхэр малайнгаа
Yдэхые харагты,
Yлэһэн наһандаа
Yлзытэй ябагты.
Хүрьһэтэ алтан дэлхэй дээрэ,
Хүхэ мүнхэ огторгойн наран доро
Yри хүүгэдээ үргэжэ,
Yндэр наһатай болобот.
Сэсэг ногоон дайдадаа
Сэдьхэн дуулажа ябыт даа!
Аялга хонгёо энэ замдаа
Аятай зугаатай хододоо ябыт даа!
Буряад дуунайнгаа аялга
Баяртай золтой хододоо
Нүхэд, зонойнгоо дунда
Хүхюутэй дуулажа ябыт даа!
Харахада шарайтнай залуу зандаа,
Шандааһантнай шанга зандаа,
Нарата олон жэлнүүдтэ
Амар амгалан ажаһуугты!
Жаран жэлэй жаргал эдлэжэ,
Наян жэлэй найр үзэжэ ябагты!
* * *
Жаргалта 60 наһанайтнай
Жабхаланта түгэс ойгоортнай,
Дуран сэдьхэлэйнгээ оёорһоо
Доро дохин амаршалнабди.
Ажал дээрээ амжалтатай,
Арад зондоо суутай,
Хүдэлмэри дээрээ урагшатай,
Хүндэтэй солотой ябаналта.
Бэрхэтэй хүшэр жэлнүүдтэ,
Бэлигтэй зоригтой ажаллажа,
Түрэл нютагайнгаа байдалые,
Түбхинүүлэн арьбажуулалсаалта.
Арадай түлөө оролдоһонтнай,
Аша буян болохол,
Бүгэдын хэрэгтэ хабаадаһантнай
Буян хэшэг болохол.
Түлижэ байһан галтнай
Түмэн жэлдэ бадараг лэ,
Байрлажа һууһан гэртнай
Бадма сэсэгээр дэлгэрэг лэ.
Yргэн сагаан нютагтаа
Yри хүүгэдтээ үргүүлжэ,
Ута наһа наһалжа,
Удаан жаргажа һуухатнай болтогой!
65 НАҺАНАЙ ОЙДО
Жаргал түгэс мүнөөдэрэй оршомдо
Жаран табан наһанайтнай
Мүндэлһэниинь һайхан.
Сэсэгэй баглаашуу арюухан баяраар
Сэдьхэлэй оёорһоо амаршалнабди!
Наһанайтнай харгы зам
Найдамтай зохидоор зурыгаал,
Наһаараа хэһэн ажалдатнай
Талаан бэлигтнай тодороол!
Жаран табанайнгаа дабаае дабан,
Жаргал тэгшэ, үнэр баян ябаналта,
Урдатнай үшөөл олон дабаан бии.
Наһанайнгаа найдамтай нүхэртэй
Налайжа тэдэниие дабахалта!
Yглөө бүри наранай гарахые угтажа,
Yдэр бүри үреэлэй һайханиие дуулажа,
Yшөөл олон жэлдэ жарган
Ажаһуухыетнай үреэнэбди!
Yргэн дэлхэйһээ үргэмжэтэй,
Yндэр тэнгэриһээ үршөөлтэй,
Эртын наранһаа эмнэ абажа,
Эхэ газарһаа хүсэ абажа,
Гай гашалан үзэнгүй,
Гэр бүлэдөө жаргалтай,
Зээ гушануудаа хаража,
Сагай хүшэртэ дарагдангүй
Ажаһуухатнай болтогой!
Залуу гүлмэр наhандаа
Залхуурангуй оролдожо,
Оёдолшоной мэргэжэлы
Одоол өөрөө шудалаат.
Видео:Красивый тостСкачать
Уран гарайтнай бэлиг
Угай танай шанар лэ,
Оёhон булган малгайнууд
Олон зонии шэмэглээ.
Аяа хайрата нүхэрөө
Альган дээрээ үргэжэ,
Далан табанайнь дабаае
Дабажа гараhан буянтайт.
Долоон үнгын һолонго
Добо талые шэмэглэг лэ,
Далан наһанай жаргал,
Танай наһа шэмэглэг лэ.
Yлзы һайхан нютагтаа
Аша зээнэрэйнгээ дунда
Сээжэ дүүрэн, сэнгүү
Сэдьхэл дүүрэн, золтой
Дуу домогтой,
Зугаа найртай,
Гасалан гашуудал үзэнгүй,
Хүл хүнгэн, амгалан тэнюун
Ажаһуухатнай болтогой!
Үреэлнүүд
Айлдаа амараг ябаарай,
Зондоо зохид ябаарай.
Дээрэһээшни бурхан татан ябаг,
Дороһоошни зон үргэн ябаг.
Буурал сагаан үһэн
Толгойдошни байг,
Буян сагаан наһан
Бэедэшни байг.
Аяндаа зөөлэн ябаарай,
Ашанартаа хүндэтэй ябаарай.
* * * *
Хоймороороо дүүрэн
Хоёр хушуун үри үдхэ,
Хотоороо дүүрэн
Табан хушуу мал үдхэ.
Зэлэ һунгама баян болоорой,
Зэргэ һунгама үнэр болоорой.
Үдэр бүри юрөөл баярые дуулажа байгаарай,
Һара бүри һайн заяа оршожо байгаарай.
Найман Намсарай мэтэ баян болоорой.
Найдан жүдэн мэтэ үнэр болоорой.
Хуһан сагаан ургаяа шэрэн ерээрэй,
Хун сагаан хонидоо хурайн ерээрэй,
Адуугаа танишагүй баян болоорой,
Ашаяа танишагүй үнэр болоорой.
Загалтнай хүсэжэ байг,
Заяантнай орожо байг!
Буга шэги ута наһатай,
Буха шэнги бүдүүн хүзүүтэй болоорой!
* ** *
Найдандал баян боло,
Намсарайдал үнэр боло.
Газартаа мүргэжэ, галбагай жарга.
Хүнэй хүбүүн богоһышни элээг,
Хүлэгэй хүбүүн сэргышни элээг.
Ута наһа наһала, удаан жаргал жарга.
Шулуугүй газарта бууса заһа,
Шоногүй газарта мал үдхэ.
Хада гэшхэбэб гэжэ, халюу гэшхэжэ ябаарай.
Бута гэшхэбэб гэжэ, булга гэшхэжэ ябаарай.
Атар газарай ногоондо адли халюуран жарга,
Арбан табан һарада адли галмайран жарга.
Боориһоо халтирхагүй туруу туруулэн жарга,
Бурханһаа алдуурхагүй нэрэ абан жарга.
Халуундаа һууха хүбүүтэй жаргаарай,
Хадамда ошохо басагантай жаргаарай.
Абаяа дахаха хүбүүтэй жаргаарай,
Эжыгээ дахаха басагатай жаргаарай!
*** *
Шаата сэмгэ
Барижа байгты!
Шалханаг хүбүү
Гаргажа байгты!
Можо сэмгэ
Залажа байгты!
Муяа хүбүү
Асаржа байгты!
*** *
Хүбүү гаргажа,
Хүдэһэ оёжо байгты!
Аха дүүгээ ялайлгажа,
Амитан зоноо баярлуулжа байгты!
*** *
Агтан мори унаһантнай
Агтын түрүү болоһой даа,
Албатай хүбүү бариһантнай
Абай түрүү болоһой даа.
*** *
Хүрин мори унаһантнай
Хүлэгэй түрүү болоһой даа,
Хүжүүн хүбүү бариһантнай
Хүнэй түрүү болоһой даа.
****
Сайдууд, түшэмэд, тайжанар,
Арад зон мүнхэ
Амар амгалан болтогой.
Үндэр мундаргайн хормойгоор,
Баргажан мүрэнэй хойгуур,
Хүлэг хурдан унагад
Бай буляалдан харайбат,
Табан эсэгэйн хүшэтэй хүбүүд
Хүшэ гарган барилдабат,
Мэргэн шадалта хүбүүд
Бай буляалдан харбабат.
Хартаганаата газараар харайлдажа,
Харгуй гарган ерэбэт,
Харанхуй һүниие
Гэгээрүүлэн ерэбэт,
Шэбэр газараар харайлдажа,
Шобхо тооһо татан ерэбэт,
Гэгээн сагаан үдэриие
Харанхуйлуулан ерэбэт,
Дүрбэн хара туруунһаан
Дүлэ гарасаран харайжа ерэгшэ,
Дүшэн сагаан шүдэнһээн
Гал сахилгаан харайжа ерэгшэ,
Боро азаргайн хүбүүн,
Борогшо гуунэй унаган.
Магнай дээрээ мэнзэтэй,
Ташаан дээрээ тамгата,
Хиидхүүр шэнгэн дэлһэтэй,
Шодом хара һүүлтэй,
Хоёр хурса шэхэтэй,
Түргэн түргэн харайхадашни
Тэбшын шэнээн дагнаһан
Эндэ тэндэ ооборлуулна,
Абалсан абалсан харайхадашни
Аянайн шэнээн дагнаһан
Эндэ тэндэ ооборлуулна,
Огторгойхоо бороон орог
Уулахаа манан гараг
Талахаа таряан ургаг
Шулуунхаа сэсэг бадараг лэ!
Үргэн дайдын хүрьхэн дээрэ
Үнэр ябаха болыт
Мандаха наранай туяан дор
Мэндэ ябаха болыт!
Дуулим таламнай сэсэглэжэ байг лэ!
Адуухан малнай атарлан бэлшэг лэ!
Уха голнай харьялжа байг лэ!
Тохо зөөхэй дэлбэржэ байг лэ!
Ой тайгамнай үтхэржэ байг лэ!
Ан гүрөөхэн удэжэ байг лэ!
Айл аймагнай амгалан хууг лэ!
Аба эжымнай энхэрэн яваг лэ!
Үргэн ногоон газар дээрэмнай
Үлзы тайбан байг лэ, мүнхэдөө
Үер толоноор үе мүнхэдөө
Үлгэн дэлхэймнай гэгээрхэй!
2. Аба эжын дайда аглаг тенюүн нютагнай
Аба эжын үреэлтэй
Аглаг тенюүн нютагнай
Ажалша бэрхэ зоноороо
Ашата орондоо суурхаг лэ!
Хабтагай хайхан тоонто нютагнай
Хагдаараашье, гандангүй байг лэ
Ханилхан хайратай нүхэртэйгөө
Хүгшэртэрөө жаргажа хуугты хододоо!
Үргэн хайхан тоонто нютагнай
Үбхээреешье гандангүй байг лэ
Үелхэн хайратай нүхэртээеэ
Үтэлтэрөө жаргажа хуугты хододоо!
Үтэхэн бодохон нютагаа
Үргэжэ хододоо ябаарай
Гарахан түрэхэн нютагаа
Харалсажа хододоо ябаарай!
Үбгэд хүгшэдөө хүндэлхэдөө
Үен аханайтнай бэлэг
Хүбүүд басагадные үргэхэдөө
Хүндэтэй эжы абанарай нэрэ!
Эжы абынгаа дайдада
Эзэн боложо хуугты
Энхэ заянда найдан
Этигэлтэй дуулж ябагты!
Баабайнгаа нютагта баян боложо
Эжынгээ нютагта эрхим боложо ябагты!
Үргэн сагаан нютагтаа
Үбгэн боложо жаргаарайгты!
Тэбхэр хайхан нютагтаа
Төөдэй боложо жаргаарайгты!
Гэгээн энэ дэлхэйдээ
Гэрэл татан ябагты
Ягаан энэ дэлхэйгээ
Ямба ёхоор эдлэгты!
Үбгэн хүнийе дүүгэй ёхоор хүндэлжэ
Үншэн хүнийе абын ёхоор хайрлагты!
Хамагай түлөөдэ оролдосо ехэтэй
Хангай дэлхэйдээ эзэн бологты!
Бий бэлэгтэй, дүүрэн хэшэгтэй
Саяан үндэр уулын оройдо
Наранай гэрэл сасархан мэтэ
Сэсэгтэ хайхан дэлхэй дээрэ
Наян үнгын сэсэг дэлгэрхэн мэтэ
Эжы абынга нютагта
Энхэ хайхан жаргаха болтогой!
Байгал номин далай шэнди
Оёорхоо тунгалаг
Бархан үндэр уула шэнди
Орьёлхоо тунгалаг
Буряадангаа гал гуламта
Бата бэеэр дэгжээгээд
Дааган мориёо хүүлдэжэ
Дархан солоёо нэрлүүлжэ ябаарайгты!
Найман тээшээ намаалжа
Наян тээшээ дэлгэржэ ябагты
Наран шэнди тунгалаг
Нажар шэнди налгай ябагты!
Аяндаа амар
Замдаа хайн ябажа
Хүрэхэ газартаа хүрэжэ
Ханахан хэргээ бүтээжэ
Ута наха нахалжа
Удаан жаргал эдэлжэ хууха болыт!
Айл зондоо хүндэтэй ябагты!
Аймаг соогоо суутай ябагты!
Ажал хүдэлнэри дөө урагшатай ябагты!
Видео:Бурятский тост!Скачать
Сээжэ дүүрэн сэнгүүтэй
Сэтьхэл дүүрэн золтой ябагты!
Дуу домогтой
Зугаа найртай ябагты!
Холо ябабал мэндэеэ хүргэлсэн
Ойро ябабал орожо гаралсан
Элүүр энхэ, хайн хайхан
Ажал хүдэлмэриөөр
арад зондо хүндэтэй
Хүхюүн зугаатай ябагты!
Огторгой хүрэм
Омогтой ябагты
Ороноор дүүрэн
Нүхэдтэй ябагты!
Сэсэн бодолтой
Сэбэр байдалтай
Уран хургат ай
Урин аргатай жаргагты!
Уужам сэтьхэлтэй
Уута зугаатай
Үнэн нүхэдтэй
Үнэр дүүнэртэй хуугты!
Хүсэд хэсэлтэй
Үсэд хүсэтэй
Баян жаргалтай
Баян хэшэгтэй байгты!
