Стишок на бурятском языке (5 видео) | Технологии

Содержание

Стишок на бурятском языке
Стишок на бурятском языке
Жороо, тоолуур. Скорогорки, считалки
📽️ Видео

Видео:Стихи на бурятском языкеСкачать

Стишок на бурятском языке

Нюдөө тайлан миhэрэн намаяа үндэхыеш,
Тэсэжэ ядан хажуудаш хэбтэн хүлеэнэб.
Нимгэн сэдьхэлээр, инаг дураар шарахыеш,
Тэбшэжэ ядан шамаяа нойрhоо hэреэнэб.

Аалихан зангаа аятай зохидоор дэлгээгээд,
Ами наhанайм алтан сэргэ болонхойш.
Арюун нюдөөрөө аятай hайханаар энеэгээд,
Аза жаргалайм эхин боложо үлэнхэйш.

Үри хүүгэдөө зөөлэн зүбөөр хүгжөөгөөд,
Үрдиhэн жаргалайм шэмэг болгон hурганхайш.
Үнэр байдалаа хүсэд дүүрэн зохеогоод,
Үргэн харгыгаар эбтэй бүлэеэ шэрэнхэйш.

Зула мэтэ дуранайнгаа элшэ туяагаар,
Задалан hалбаруулааш минии инаг дурыем.
Зол жаргалай, үри хүүгэдэй шууяагаар,
Задата галаар дүүргэн шэмэглээш наhыем.

Зэргэлээд hуужа олон жэлэй туршада,
Зэдэлэн дуулыш ирагуу хоолойгоор хажуудам.
Зандан модондол он жэлнүүдэй ошоходо.
Заяата дураарнай үри хүүгэд жаргуужан.

Долгор Энэбишиева 20.02.18.

Стихотворение на бурятском языке про любовь, про любимого человека

Хуйтэн убэлэй удэшэ,
Хуhан шэнэhэн түлеэгээ
Хүүесэ галдаа түлижэрхеод,
Хүгшэн үбгэн эбтэйхэн
Халуухан сайгаа hорожо,
Хоюулан hуухада ГОЕ ДАА.

Хүүгэд холо ойгуур
Хубияа олон таранхай
Халта эрьежэ ерэхэдэнь,
Хүхижэ амтан эдеэгээ
Халитар табижа хүндэлөөд,
Харгыдань үдэшэхэдэ ГОЕ ДАА.

Харида түбхинэhэн басаган,
Хангай тоонтоео эрьежэ,
Хани олон нүхэдөөрөө
Харалсан уулзажа эльгэлээд,
Хүүгэд наhаяа hанажа,
Хөөрэлдэн байхада ГОЕ ДАА.

Стихотворение на бурятском языке про узоры души

Описание жизни, жизненного пути человека на бурятском языке

Хариин хотондо
Ханияа дахан ерэхэдэм,
Хухюутэй зугаатай
Хадам эжы угтаа hэн.

Зоолэхэн, урихан зангаараа
Золгожо намайе абаа hэн,
Золтой эжымни боложо
Зальбаржа намаяа ябаа hэн.

Ядаржа тулиржа байбални
Яаралгуйхэн ойлгуулдаг hэн,
Буруу хэхэеэ айбални
Бодолтойгоор заажа угэдэг hэн.

Хэрзэгы угэ хэлэнгуйгээр
Ашанартаа угэеэ дуулгажа,
Урин зулгы угоороо
Ухибуудтэм ходол хандадаг hэн.

Хадам эжын заабаряар
Хариин хотондо ядарангуй,
Ушаагайнь галые унтараангуй,
Угыень тэдэнэй таhалдуулангуй
Урма зоригтой hуунаб даа.

Стихотворение на бурятском языке про свекровь

Үнгын саараhаар дархалhан,
Үнгэ янзын сэсэгүүдые,
Үгэн эжыдээ haрбайдагаа,
Уяран гэнтэ hананаб.

Мүнөө бага хүбүүмни
Баhал тиимэ сэсэгхэн,
Миhэрэн намдаа hарбайжа,
Баяраар зүрхыем халяана.

Ленхобын дэльбэ сэсэгтэл,
Эхын зүрхэн hалбаржа,
Лимбын уян хүгжэмдэл,
Эжын сэдьхэл дуулана.

Эртын хабарай угтамжа
Уриин дура мэдүүлжэ,
Эжын энэл hайндэрхэн
Эхын зүрхэ уяруулна!

05.03.18. Долгор Энэбишиева.

Стихотворение на бурятском языке про радость матери, про 8 марта

Хубаалдан байhанаа үгэлсэн,
Хөөрэлдэн, сэдьхэлээ дүнгэлсэн,
Хани халуун хүршэнэрнай
Хамта hууhан айлнууднай.

Хүүгэд үринэрээ харалсан,
Хүхюу зугаагаа дэлгэлсэн,
Үгы быдээ хамhалсан,
Үелэн байдаг хүршэнэрнай.

Аглаг hайхан нютагтаа
Ажа тэнюун бултадаа,
Амгалан тайбан, амжалтатай
Айлнууд хүршэнэрнай hууял даа.

Стихотворение на бурятском языке о соседях

ЖАРГАЛ ГЭЭШЭ ЮУН ГЭЭШЭБ?

Жаргал гээшэ юун гээшэб?
Жэрылдэн тургоор гуйлгэhэн,
Жэгтэй унэтэй унаа юм гу?
Жэргэмэл мэтээр суурхаhан,
Жэгууртэ ундэр нэрэ юм гу?
Жэжэ хуугэдоо тойруулhан
Жабхалан эбтэй булэ юм даа.
Жэнхэни заншалаа сахиhан,
Жэгдэ тэнюун байдал юм даа.

Жаргал гээшэ юун гээшэб?
Ханзаар дуурэн обойhон
Хашарhа алта мунгэн гу?
Хада мэтээр бариhан,
Хана тэгшэ ордон гу?
Хайран зоолэн сэдьхэлтэй,
Хани халуун инаг юм даа.
Хатуу бухэ шанартай,
Худэр шанга тамир юм даа.

Жаргал гээшэ юун гээшэб?
Худал унэн холинхой,
Хомхой хобдог сэдьхэл юм гу?
Хада губоо бурхоонхэй
Хооллон бэлшэдэг мал юм гу?
халуун эбтэй нухэсэлтэй
Хани олон таланар юм даа.
Хэсуу сагта туhатай,
Хэлсэн ябадаг нухэд юм даа.

Арга бухы шадалаараа
Арад зондо туhалжа,
Арюун hаруул сэдьхэлтэй,
Алтан дэлхэйдэ ябажа,
Аба эжынгээ ашыень
Альган дээрээ ургэжэ,
Аглаг hайхан нютагаа
Алтан мэтээр сэгнэхэ,
Энэл ехэ жаргал юм даа!

Аргаша, аргами алдартай,
Арад зондоо туhатай,
Арюун hайхан сэдьхэлтэй
Алдар солотой аргашад.

Уриие мундэлуулхэ,
Убшэниие эдэгээхэ,
Улбэрые hахиха
Уургэ ехэтэ ажалшад.

Урин hайхан угоор
Урма зориг оруулха
Ундэр буянта мэргэжэлтэд
Улзы ехэтэ аргашад.

Сагаан сэдьхэлтэй,
Сагаан халаадтай,
Эльгэ нимгэтэй
Эелдэр налгай эмшэд.

Ами наhа холбуулха,
Аргалжа зониие эдэгээхэ
Ажалтнай шангахан
Амжалта хусэел таанадтаа.

Стихотворение на бурятском языке о врачах, о медицинских работниках

Хажуудаш һэмээхэн дүтэлжэ,
Харахан нюдэдтэш шэнгэбэб.
Дулаахан хасарташ нэнгэжэ,
Даамайхан дурандаш хайлабаб…

Эгэшэ, дүү, наһанай хани, эжынэр,
Эгээл һайханууд төөдэйнэр,
Аажамхан дайдымнай нюрууда
Аянай жэгүүртэн дуулабал –
Хүлдэһэн сэдьхэлы сэнгүүлэн,
Хүлеэһэн хабарнайш мандабал.
Этигэлтэй, найдалтай, амгалан,
Энхэ жаргалтай һуугыт даа!
Хабарай, дуранай һайндэрөөр
Халуухан мэндыем тогтоогыт!

Байрын саhанай хайлахада
.hайрам болоод урдахада,
Буряад угсаата зоной
Буусахан тоонто hанагдадаг.

Шугын бургааhанай шууяхада
Шуурган болоод hалхилхада,
Зургоо дахаад малнууд
Заларан хотондоо бусадаг.

Хухы шубуунай донгодоходо
Хубшэ тайгын хухэрхэдэ,
Хуйhэн тоонто татадаг
Хун нютагаа эрьедэг.

Хухэ ногооной ургахада
Худоо талын ногоорходо,
Тэнжэн мал hэргэдэг
Тарган тобир болодог.

Хуйhэн тоонтоео эрьежэ
Хун бухэн эльгэлдэг,
Сэржэм суршэн ургэжэ
Сэдьхэл бодолоо hэргээдэг

Холын хото городто
Хубуунэйдээ убгэн байбашье,
Хуйhэн тоонтоео haнана
Ходол ерьехээ шудхэнэ.

Аша хубуугээ аалихан
Абань гуйна аргадан,
Агта хулэг унаагаараа
Абаашыш намай тоонтодом.

Нилээд холо ябахадаа
Нэлэнхы дайдаяа харахадаа,
Нуламсаа дуhаан убгэн
Нюураа буглэнэ нюун.

Хуйhэн тоонтоео эрьехэ
Хундэлэн, ургэжэ зальбарха,
Хульбэрхэ еhо байдаг юм
Хундэтэ арадайм заншал юм.

Шагша бургааhанай эбэртэ
Шарахан hэеы гэртэ,
Эхын умайhаа унаhан
Эндэл даа хуйhэн тоонтом.

Хуйhэн тоонтодоо хульбэржэ
Хусэл зоригоо хусэhэн
Хугшэн абань ашадаа
Хубуутэй болохыеш харахаб даа гэбэ.

Уг узуураймнай еhо заншал,
Улзы зэндэмэни hургаал
Удхатай юм даа ашамни
Ургэн сахин ябаарай даа.

Где-то там далеко, в Забайкальской степи,
Стоит маленький дом у речушки Аги.

Возле дома того небольшой палисад,
А в саду том четыре ранета стоят.

В доме было светло, хоть и окна малы.
От прекрасной большой материнской любви.
От заботы отца и от смеха детей.
И от разных соседей, друзей и гостей.

В доме рано вставали: далеко до зари.
Чтобы печь растопить и испечь пироги.
Накормить всех детишек и в школу собрать.
Чтоб в сухую погоду ранет поливать.

Дети быстро взрослели, покидая тот дом.
И все чаще грустить стал ранет под окном.
Уж хозяева стали немного стары.
И не слышно в саду звонкий смех детворы.

А однажды тот домик совсем опустел.
Наклонился на бок и чуть в землю просел.
Не слышны на заре уж хозяев шаги.
И никто не печет в доме том пироги.

И грустит старый дом, доживая свой век.
Вспоминая семью, часто плачет ранет.
Николай Самойлов

Байгал Далайн саада тээ, буряадай ургэн талада, Ага голой эрьедэ, сонхо дороо сэсэрлигтээ багахан гэр байдаг юм.
Тэрэ сэсэрлигэй хорой соо улир модод ургадаг юм.
Хэдышье жаахан cонхонуудтай haa, тэрэ гэртэ ороходо, уран гартай абa эжын агуу haйхан дуранhaa, yхибуудэй хухюун шууяанhaa, хуршэнэр айлшадай энеэдэнhээ хододоо гэрэлтээ байдаг hэн.
Тэрэ гэрэй эзэд уур сайлганаар бодожо, галаа тулижэ углоонэйнгоо амтатай эдеэгээ шанадаг hэн.
Тиигээд ухибуудээ бодхоожо hypгуулидань ябуулдаг hэн, бороогуй хуурай уедэ улирнуудээ уhaлдаг hэн.
Ухибууд томо боложо, хойно хойноhоо hубарилдан, гэрhээ гаража ябаа hэн.
Улир модод тиихэдэнь гунханан уйдадаг болоо hэн.
Гэрэй эзэд утэлжэ, хугшэржэ бага эхилээ hэн.
Хорой соогуур ухибуудэй хухюун абяан замхаа hэн.
Нэгэтэ тэрэ гэр байтараа хооhорон гэнтэ уншэроо hэн.
Хажуу тээшээ хэлтыжэ газарта халта шаагдаа hэн.
Тэрэ гэhэнhээ хойшо, уур сайха багаар, эзэдэй гэшхэдэл дуулданагуй..
Амтатай эдеэнэй унэр бэшэ нэгэш гутанагуй.
Хуушан гэр уйдажа наhaяа дуургэн умхирнэ.
Гэр булэеэ haнажа гомдон уйлана улирнууд.

Моя Бурятия слезою горькой плачет.
Её отважные и сильные сыны,
Совсем не уважают старших.
Одними матерями взращены.

Что дочери её в гламуре мерзком,
Совсем и напрочь потеряли стыд
В мороз и солнце, в одеянии дерзком.
Как будто им судьба благоволит.

Моя Бурятия навзрыд грозой рыдает.
К природе стал не бережен бурят:
Болота сушит, деревья вырубает,
А рюмке с водкой так неистово он рад.

Она зимой рыдает вьюгой лютой,
За то, что в сердце холод, нет любви.
Пропащие мы люди. С историей забытой.
Неужто нас сотрут с лица земли.

Мы предков наших помнить перестали.
Забыли тех, кто славил наш народ.
Когда-то были вместе крепче стали,
Сейчас не знаю, что нас понесёт вперед.

Моя Бурятия, прошу, не плачь, родная.
Ещё не всё потеряно у нас.
Мы станем лучше, я вам обещаю.
Как раньше будем крепче, чем алмаз.

Мы будем вместе покорять вершины,
Мы драться будем за любовь и честь.
Ведь мы потомки славных горделивых,
И добрых качеств нам не пересчесть.

Мы будем жить, и радоваться жизни.
Бурятки нам родят здоровых чад.
Ведь мы потомки славных, горделивых.
Я сын Байкала, я навек бурят!
Энхэ Нороев

Буряад haйхан Эхэ оромной гашуун нелбоhoop opилно, Эхэ эсэгэеэ хайралхаяа болиhон мунхаг болоhон мундуу залуушуулай аашаhaa.
Буряад ороноймной сэбэр залуу басагадууд эшэхэ гээшые мэдэхэеэ болижо эхилэнхэй. Хунгэхэноор хубсалаад, hэбхи ябадал хэжэ, аха абгайнараа эшээжэ ехээр гайхуулна.

Эхэ оромной тэсэнгуй шангаар бархирна- ой тайгая хюдажа байхыемнай харахадаа, архияа уугаад гэр булэеэ haндараахыемнай, гэнэ тодхорнуудта орожо, уе мусоо гэмэлтээхыемнай.

Буряад хэлэмнай жэлhээ жэлдэ мартагдана, еho заншалаа тоохоео болижо эхилэнхэйбди, убэлэй хуйтэн газаамнайш досоомнайш тогтонхой, дуранаймнай дулэн энэ бэеэрээ унтархань.
Иигэжэ байгаа haa хэндэ хэрэгтэй болохобибди? Туухын тайзанhaa хамуулха сагнай дутэлнэ!

Урданай сагта эбтэйгээр хамта ябахадаа, Хахад Дэлхэйе убдэг дээрэнь hэхэруулжэ унагааха шадалтай ябаhaмди.
Харин муноо юундэ иигэжэ доройтообди, жаахан артист Галустянда хурэтэр баhyyлнабди.

Эхэ оромной уйдажа орилхоо болигты! Этигэжэ маанадтаа унэн зурхэнhoo найдагты!
Буряад арадайнгаа Баатар хубуудые дуудахабди, адуун сооhоо эрхим хулэгуудые шэлэхэбди! Хамаг буряадууд хамтаржа нэгэдэе, элуур энхэ, эбтэйгээр байдаг болое!
Ухаатай haйхан Дангина басагаднай ушоо бии! Элуур энхэ ухибуудые турэхэ, этигэгты!
Эбтэй байгаа haa, хэнhээшье дээрэ болохобди, байра байдалаа дахин hэргээжэ шадахабди!
Энэрхы сэдьхэлэй, агуу дураяа hэргээгээд, Арад зонойнгоо тулоо хатуу тэмсэл хэхэбди!
Aлдаhaн муноо Алдар солоео бусаахабди! Байгал далайгаа халхалан абаржа шадахабди!
Буряад haйхан хэлэмнай дахин hэргэжэ, Арад зоноо сая жэлнуудтэ баясуулхал, бухы дэлхэйн яhaтан бухэн ухибуудээ буряад хэлые зорижо узуулдэг болгоохол!
Буряад ороноймной байгаали дахин haлбаржа, ой тайгынгаа удхэн бушмэгоор гайхуулхал, хатаhaн нуурнууд, горход дахин дуурэжэ, сэбэрхэн уhaaраа амитан зоноо ундалуулхал!
Ан гуроол, буга хандагайнууд hyрэгоороо тала дайдаар айхаяа болеод бэлшэхэл!
Арад зомной буряад дэгэлээ умдэжэ, баян байдалаа, магтан дууладаг болохол!
Буряад арадай Баатар хубуудээ дуудая, адуун соогоо эрхим хулэгуудые шэлэе, Эхэ оронойнгоо байра байдал hэргээе!

Источник

Видео:Стихи на АТВ. «Буряад Хэлэн», Елена МохосоваСкачать

Стишок на бурятском языке

Талаар дүүрэн гүйдэлтэй
Түргэн дошхон зантай
Томоотой морин эрдэни юм.
Манай нютаг малаар баян,
Мандаха болтогой ажалша араднай!

Сайн байна, алтан наран!
Сайн байна, хүхэ тэнгэри!
Сайн байна, агаар, уhан!
Сайн байна, ши!
Сайн байна, би!

Дашинимаева Янжина, 1 б класс, РБНЛ-И 1

Табан хушуу малаа
Танидаг һайнаар болооб даа.
Тооложо үгэһүү түлыень,
Тааруулжа туршааб бултыень:
Түбжэгэнөөшэ унаган,
Туматайхан ботогон,
Тамир һайтай тугалхан,
Тобогор эбэртэй эшэгэн,
Тангаршаадаг хурьгахан.
Түрэл буряад арадни,
Табан хушуу малаа
Тэжээжэ ябаял бултадаа!

Шойнжонова Алина, Буряад уласай үндэһэтэнэй 1-дэхи лицей-интернадай 3 б ангиин һурагша.

Эгээл хайратай эжымни.
сл.муз. Батор Цыпылов.

1. Элдин тэнюун дэлхээ дээр,
Эхэнэр хүнэй жаргал байха.
Эхын hургаал сэнтээ юмэ,
Эгээл хайратай минии эжы.

Пр.
Эжымни, эжымни,
Энхэ жаргалтай hуугыт даа.
Эжымни, эжымни,
Эгээл хайратай минии эжы.

Бага балшар байхадаа,
Барандаа сугтаа наадаhан,
Багахан наhанайм нүхэдни,
Бусаhан hанаам таанадтаа.

Энэл ехэ дэлхэй дээрэ,
Эрдэм номоо дамжуулан,
Эрхилэн заажа захалhан,
Эрдэмэйм эхин багшаhаа.

Шараhан алтан наран доро,
Шубуун мэтээр дэлижэ,
Шэмэглэн сэдьхэлыем ерэhэн,
Шүлэгэйм эхин эжы абаhаа.

Нарата энэ дэлхэй дээрэ,
Наадан зугааеым хубаалдан,
Нашан залууhаам дүнгэhэн,
Наhанайм шэмэг нүхэдhөө.

Уужам тэнюун дэлхэй дээрэ,
Уян дуранда абтажа,
Унтаха нойроо алдаhан,
Урин дурамни ханиhаа.

Энэл алтан дэлхэй дээрэ,
Энхэргэн эжы боложо,
Эльбэн хүүгэдөө үлгылhэн,
Эхын жаргал бурханhаа.

БИ Л ЗАНДААБ
Үгэнь С. Алтанцэцэг
Хүгж. Д. Сэндэр

Саhагүйхэн намартаа
Сарюун ногоон хэнзэлээ.
Санхаатайхан наhандаа
Хоолойн шэмэг дуулаа гүб?

Намар ошоо, үбэл ерээ,
Наhан ошоо, би л зандааб!
Мүльhэгүйхэн горхоной
Мүнгэн хоолойн шэнхинээн гү?

Мүндэлөөдүй шүлэгэйм
Мүнхын зугаа дуран гү?
Үбэл ошоо, хабар ерээ,
Үhэн сайгаа, би л зандааб!

Холын хүхэ тэнгэрийн
Холбоо мүшэн мүнхэрөө.
Холшор залуу наhанай
Хошон зугаа үнгэрөө.
Хабар ошоо, hалхин зөөлэрөө,
Хаhам харяа, би л зандааб!

Монгол haрын найманай
Мүнхэ зулын гэрэлдэл
Бодото юртэмсын байдал
Бадаржал байхань болтогой!

Буряад арадайм шэмэг
Байгал далайн уhандал
Сэлгеэн хүхэ огторгой
Сэнхирхэн байхань болтогой!

Бурхан Багшын ороной
Бадма ленхобо сэсэгтэл
Сэдьхэл,ухаан бодолнай
Сэбэрхэн байхань болтогой!

Хорбоо энээхэн юртэмсын
Гурбан зөөлэнөөр жэгнэхэ
Үри хүүгэдэймнай жаргал
Үнэн байхань болтогой!

Бурхантай,мүргэлтэй,hүзэгтэй
Буряад арадайм hүлдэ,
Одо заяан,талааниинь
Өөдөө байхань болтогой!

Эсэгэ ороноо хамгаалхын Агууехэ hайндэрөөр
Эрэлхэг зоригтой эрэшүүлөө,
Амаршалан гарыень барие даа.

Эрэ хүнэй хубитые
Үндэр дээрэ үргэжэ,
Эхэнэр,хүүгэд, хүгшэдөө,
Үргэн ябахыень хүсэе даа!

Угай нэрээ үргэжэ,
Гүрэн түрөө хамгаалан,
Удам, булоо хүтэлөөд,
Гаталан урагшаа жүдхыт даа.

Дайн дажары зайсуулан,
Сэрэгтэ ябаhан эрэшүүлдөө
Доро дохин эхэнэрнүүд,
Дэмжэн амжалта хүсэе даа!

Гүрэн түрын дотоодо
Эмхи журам сахигша,
Гаи, полициин хүбүүдтөө,
Эрхим hайниие хүсэе даа!

Энэл жаргал хамгаалан,
Наhаяа үгэhэн хүбүүдэй
Мүнхэ дурасхаалда зальбаран,
Эжынэртэнь мүргэел даа!

Ургажа байhaн хүбүүдөө
Бага жэжэгуй амаршалаад,
Урагшаа hанаатай, бэрхэнүүд,
Баатарнууд болгон hургае даа!

бурятское стихотворение на 23 февраля
стихотворение на бурятском языке к Дню защитников отечества

Агууехэ хатан эжын домог
Урдын холо сагта
Уужам дайдын захада
Холын тэрэ сагта
Хүнэй hайхан дайдада
Байгал ехэ далайн
Баян элдин газарта
Ариг усан алдартай
Аажам дэлгэр нютаг
Байгаа гэhэн юумэ лэ
Эээ эээ эээ…

Хүхэ мүнхэ тэнгэриин
Хайра доро тэнжэhэн
Арын монгол газарта
Алтан сэргээ табиhан
Байгал далайн эрьедэ
Бууса табин байрлаhан
Барга баатар ноентой
Баргажан гуа хатантай
Баргажан Түхэм нютагтай
Бэдэ арад суутай
Байhан hууhан гэhэн лэ
Эээ эээ эээ …

Энэ hайхан нютагай
Эзэн Баргын хүбүүдэй
Эгээл одхон Хоридойн
Эрхэ ганса басаган
Арюун сэбэр шарайтай
Алан-гуа хүүхэн
Ариг Усан нютагтаа
Нэрэ хүндэ ехэтэй
Арад зонхон хоертоо
Арюун гоохон алдартай
Байгаа гэhэн юумэ лэ
hуугаа гэhэн юумэ лэ
эээ… эээ… эээ…

Энэ гэhэн хирэндэ
Тэрэ гэhэн сагта
Онон мүрэнэй эхиндэ
Олон иргэн арад зон
Отогложо байгаа гээ
Бурхан Халдуун хадын
Боори түшэн буусалжа
Боржогон омог hуугаа гээ
hэээ hэээ hэээ

Энэ омогой хүйхэрнүүд
Добо мэргэн, Дува сохор
Ангай мяха hанажа
Агнуурида гаралай
Тэрэ гэhэн хирэндэнь
Түнхэлэг горхо зубшажа
Тэргэтэй олон зонхон
Нүүжэ ябаа бэлэй лэ
Зѳѳдэлшэ зоной дунда
Сэбэрхэн нэгэ басагые
Магнайнгаа ганса нюдѳѳр
Дува сохор обеоржо
Добо мэргэн дүүдээ
Хэлэн үгэлэн байба ха:
Энэ сэбэр үхиниие
Хүнэйл hамган бэшэл hаань
Хүлдэнь унажа гуйя
Хүйхэр дүүхэй шамдамни
Хани нүхэр болгое.
Добо Мэргэн дүтэлжэ,
Тэрэ үхиниие хараба
Алан – Гуа нэрэтэй,
Алдар соло ехэтэй
Хүнэй һамган болоодүй
Хоридойн үхин байба лэ

Источник

Видео:Дедушка бурят про праздник СагалганСкачать

Жороо, тоолуур. Скорогорки, считалки

Жороо үгэеэ
Жороолуулая.
Уран үгэеэ
Урилдуулая.
Хурдан гэгшын
Хурса хэлэтэй болое.

Шэнхинэбэ, хонхинобо, жэнгинэбэ, жэргэмэл жэрьебэ
Хахираба, харьяба, шарьяба хадын хара хайр шулуун
Тоншобо тоншобо, тархяа үбдэбэ тэнэг тоншуул.

Донгодоо, донгодоо, онгодоо ороо.

Дарьби жарьби жальжагы гутал.
Һарьмай гутал һаршагануур

Жэрхэ жэрхээ,
юунһээ жэрхээб,
жэжэ юумэнһээ,
юрын юрьеэнһээ

Алгана һалганана,
Ялаагана ялаганана.

Зоодой, зоодой,
Зохид загаһан.

Жороо үгэеэ жороолуулжа,
Ульгам үгэеэ урилдуулжа,
Хурдан гэгшын хурса үгэтэй
Болохомнай, болохомнай

Хон – хонхохон
Хоер лонхохон.
Дон – донхохон
Долоон домбохон.

Таа, бү таа,
Тарган таршаа.
Заа, бү заа,
Заан газаа.

Олзо олоод эрэ тахяа –
Олон тахяагаа ооголоо.
Олоһон олзонь –
Ори ганса орооһон.

Эрбээхэй эрьелдээд,
Эгсэ дээшээ ниидэшоо.
Эржүүхэй эрьелдээд,
Эгсэ доошоо унашоо.
Хорло хорхойтоо,
Хэшэгтэ эшхэрээ,
Эрхэтэ эрхэлээ.
Хорло хотолзоо,
Хонгор хонгиргоо,
Холхой хорхойтоо.

— Маа, маа,маа, — гээд,
Маарана хурьган.
— Маа, маа, маа, – гээд,
Маамаагаа эринэ.
Малаан маадай
Маа, маа, маа-
Маараһаар мал
Болохол, болохол!

Эрхэлээ, эрхэлээ
Эшэгэн тэхэ.
Эшэгэй, эшэгэй,
Эшэгэй наадан.
Эбэр ургаа
Эшэгэн тэхэ.
Эшэгэй, эшэгэй,
Эшэгэй наадан.

Шон шогтоо,
Шоошмой уһандаа.
Шог шогтоо,
Шоро мяхандаа.

Толгой уруугаа
Тон гүүлэхэ,
Яһа уруугаа
Ян гүүлэхэ.

Тээ тэндэ
Арбан табан
Табан тарбаган.
Яагаа олон
Арбан табан
Тарган тарбаган бэ.

Дабаан дээрэ даха үгы,
Даха дээрээ хуяг үгы.
Талын табан
Тарган тарбаган.

Дэгэл дэрыгээ,
Гутал шоройгоо,
Сабхи сахиигаа.

Шарана, игаана
Шанга наран
Шанха дээрэм.

Эндэ тэндэ түс мүргэлдэбэл,
Эрье дээрэ мүргэлдэхэ гү?
Элһэн дээрэ мүргэлдэхэ гү?

Шаазгай шангаар
Шаханаба.

Эрбээхэй эрбэлзээ
Элһэн дээрэ хэбтээ.
Эрхэтэ эрхэлээ,
Эжыдээ эльбүүлээ.

Эреэн һайхан эрбээхэй
Энээгүүр тэрээгүүр
Эрбэлзээ,
Дэрбэлзээ.

Торхонь тос гээд,
Тоһониинь ялас гээ.
Тоһониинь ялас гээд,
Түйсэ руу бүмбэс гээ.

Саашаа – наашаа,
Дүүжэн – даажан.
Хойшоо – урагшаа,
Дүүжэн – даажан.
Дээшээ – доошоо,
Дүүжэн – даажан.
Иишээ – тиишээ,
Дүүжэн – даажан.
Зүүлжээ – баруулжаа,
Дүүжэн – даажан.
Һуугаа – бодоо,
Дүүжэн – даажан.

Тэмээн, тэмээн
Тэбэрюухэй.
Тэмээнэй хүбүүн
Табарюухай.

Иимэ һайхан
Хүхэгэр хүхэ,
Мухагар мундуу
Хүхигэр хүхэ тэхэ.

Арбаад гаран
Арбагар хасуури
Арадаа үргэлжэ,
Асарааб шамдаа.

Номоо татаад,
Ногоо будаад,
Долоон үнгын
Торго үгыт!

Бообо гэдэг эдеэ
Вова амтархан эдеэ.
Таабари таалсажа,
Табаралдая.

Хүхэгэр хүхэ,
Мухагар мундуу
Хүхэгэр хүхэ тэхэ.
Хүхэ буха,
Хүхэ буха
Хүйтэндэ хүлдөө.

Тээ тэндэ
Тарган табан
Тарбаган.

Оройн бороондо нороһон
Орео боро морин.

Жолоо дарахада,
жороо халтар.

Хэн хүүхэн бэ?
Хэрмэн, Булган,
Ногоолой, Нашан,
Хүхылэй, Гүхылэй.

Бишыхан дүүмни,
Дүүжэн – даажан.
Сэнгээ, хүхеэ,
Дүүжэн – даажан.

Талын тарбаган
Тарган тарбаган.
Тарбаган табараа
Табанһаа таһараа.

Галуун, галуун –
Гаа, гаа, гаа,
Галуун шангаар
Ганганаа.

Туу, бү туу,
Тулам дутуу.
Шуу, бү шуу,
Шуран бушуу.

Мүнгэн шанагын дуун,
Мүхэреэхэн аягын дуун.

Таб – таахан
Туяамнай заахан.

Би бэеэ бэелнэб,
Бидэнэр бэеэ бэеэлнэбди.

Зүүн уулын айл олон гү?
Баруун уулын айл олон гү?

Тэрэ хойно,
Гэрэй хойно,
Хори гаран
Хара галуун.

Арын тэрэ нуур,
Аргагүй томо нуур,
Хадын тэрэ нуур,
Аргагүй сэбэр нуур.

Холуур ниидээ хори гаран
Хун сагаан галуунууд.
Хойгуур гарахань гү?
Урдуур гарахань гү?

Абын толгой дээрэ
Ахын хара малгай.
Эжын хүл дээрэ
Эгэшын хара даха.

Хурдан хула морин
Хойгуур, урдуур жороолоо.
Нэгэ хүхэ мухар буха буруу,
Хоер хүхэ мухар буха буруу.

Арзагар халаахай,
Арбагар абаахай.

Нэгэ хүхэ мухар буха,
Хоер хүхэ мухар буха.
Хүхэ мухар тэхэ
Эндэ тэндэ тэс мүргэлдэбэ.

Арбан табан
Табан тарбаганай
Арбан гурбанайнь
Арһые абаарай.

Шара шубуу барибаб,
Шаран, шаран эдибэб.
Шард – шард гэтэрнь
Шарабаб, шанабаб.

Боро шубуу барибаб,
Борлуулан эдибэб.

Тээ хойно
Хори холо
Гаран шахуу
Талын тарган
табан тарган
Тарбаган байрлаа.

Таа, бү таа,
Тарган таршаа.
Заа, бү заа,
Заан газаа.

Эрбээхэй эрьелдээд,
Эгсэ дээшээ ниидээшоо.
Эржүүхэй эрьелдээд,
Эгсэ доошоо унашоо.
Борьбоёо борьбиишоһон
Борбилоо борьбодоод,
Борьбоһоонь барингүй
Борьбиишоһоор борьбиигооб.
Аржа – Буржа хаанай
Арза – бурза адуун соо
Аргамжа ураг арбагануулһан
Аргаша ургаша адуушан.

Дүүжэн, даажан
Дээшээ, доошоо.
Дүүжэн, даажан
Саашаа, наашаа.

Пэндүү пүмпүү
Түмпүү Тунтуу
Огсогор догсогор
Арбагар дарбагар

Ганир янир
Хандир яндир
Хаб нохой
Хаб хархан
хаб-хаб гээб
Хормой хазаад
таһа татаад
Талиин талиигаа

Хэн унгааб?
Хэрмэн жэрмэн
Доргон ёргон
Толи байса тос.

Барбаадай
Батан туудай
Тоохон тобшо
Толи байса
Бишихан шэгүүдэй
Жэргээ жэргээ
Жэргэмэл шубуухай

һабинаа һабинаа
һабинуур бороон

Бааг бааг
Баха гээ.
Гоог гоог
Галуун гээ
Гүүг гүүг
Гүхы гээ,
Гүхы бэшэ
Хүхы гээ.

Источник